Bezpieczeństwo przede wszystkim. Zamki do drzwi.

Ludzie od wielu wieków starają się zapobiec wtargnięciu przez złodziei do swoich siedzib. Najstarsze zabezpieczenia to skoble i zasuwy. Najdawniejszy znany zamek i klucz do niego odnaleziono w pałacu Sargona II w Chorsabadzie (VIII w. p.n.e.) – starożytnej stolicy Asyrii na Bliskim Wschodzie. Do dzisiaj nosi nazwę „bębenkowy” lub „egipski”, ponieważ tam prawdopodobnie został wynaleziony. Drzwi do naszego domu czy mieszkania są jak brama bezpieczeństwa. Stanowią zaporę i przeszkodę, by do wnętrza nie trafiły osoby niepowołane. Drzwi powinny być solidne i dobrze zabezpieczone. Myśląc o tej części naszego domu zastanówmy się – jaki zamek do drzwi wejściowych wybrać? Żyjemy w XXI wieku i zabezpieczamy nasze siedziby za pośrednictwem skomplikowanych systemów monitoringu, rolet zewnętrznych, antywłamaniowych drzwi i… no właśnie… Jakimi zamkami do drzwi dysponujemy dzisiaj?

Podstawowe wiadomości o zamkach w drzwiach

Zamek składa się z układu rozpoznającego klucz i mechanizmu ryglującego. Wspólną cechą większości zamków jest zastosowanie unikalnego kodu, który jest zapisany w kluczu, na karcie magnetycznej czy w mechanizmie zamka szyfrowego zabezpieczającego rygiel. Drzwi zewnętrzne powinny mieć min. dwa zamki: jeden zewnętrzny, centralny, umieszczony wewnątrz skrzydła drzwi, drugi zwany „wierzchnim” znajdujący się wewnątrz mieszkania. Często zamek wewnętrzny montowany jest już na etapie produkcji drzwi. Wymienić można w nim tylko tzw. wkładkę. Na etapie zakupu drzwi powinniśmy wiedzieć, czy potrzebujemy zamek lewy (do drzwi lewych), czy prawy (do drzwi prawych).

Nowa klasyfikacja zamków do drzwi wyróżnia zamki do mieszkań, biur i szkół. Cechy zamków zostały opisane w nast. dziedzinach:

• Trwałość i obciążenie zapadki,
• Masa drzwi i siła zamykająca,
• Przydatność do drzwi ognioodpornych i dymoszczelnych,
• Bezpieczeństwo,
• Odporność na temperaturę i korozję,
• Zakres zastosowania zamków,
• Sposób uruchamiania kluczem i ryglowania,
• Typ mechanizmu ryglowo- zatrzaskowego,
• Identyfikacja klucza,
• Odporność na włamanie.

Na rynku dostępnych jest ponad 2000 różnorodnych zamków do drzwi, jednak tylko kilkadziesiąt z nich posiada atesty. Specjaliści zalecają, by dokonywać zakupu takich zamków do drzwi, które mają pozytywna opinię Zakładu Kryminalistyki Komendy Głównej Policji, Instytutu Mechaniki Precyzyjnej lub Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Przemysłu Wyposażenia Budownictwa „Metalplast” w Poznaniu.

Jaki model zamka do drzwi wybrać?

Producenci oferują różne rodzaje zamków do drzwi, które podzielić można ze względu na ich budowę, sposób otwierania, czy montażu.

Rodzaje zamków do drzwi:

• Zamki wpuszczane. Montowane są wewnątrz drzwi i wyposażone w zatrzask, który uruchamiany jest przez półobrót klamki lub zasuwę otwieraną kluczem. Istnieją zamki wpuszczane uruchamiane półobrotem klamki, z kluczem prostym, blokadą oraz z wkładką cylindryczną z kluczem płaskim. Popularną formą tego typu zamków są zamki podklamkowe, a odmianą podklamkowych są hakowe. Zajmują one mniej miejsca i montowane są zwykle w drzwiach z aluminium PVC, HDF. Te ostatnie rozwiązania są polecane do drzwi znajdujących się wewnątrz domostwa.
• Zamki wielopunktowe/ skrzynkowe. Ich zaletą jest możliwość zamknięcia w kilku punktach przy użyciu tylko jednego klucza. Montowane są zazwyczaj wewnątrz drzwi, ale nie tylko. Uważane są za doskonale zabezpieczające. Zamykają drzwi w kilku płaszczyznach: z boku oraz z góry i z dołu.
• Zamki wierzchnie/ tradycyjne. Nie nadają się do montażu w drzwiach cienkich. Można montować go w każdych, starych typach drzwi.
• Zamki bębenkowe. Stosowany zwykle w mieszkaniach.Zbudowany jest z trzech ważnych, współpracujących ze sobą elementów: zasuwy sprężynowej, bębenka i bolców bębenkowych. Zamki tego typu nie otwierają się bez klucza. Mechanizm opatentowany w XIX wieku!
• Zamki nawierzchniowe/ nadrzwiowe/ zewnętrzne. Często z jednej strony otwierane są kluczem, a z drugiej gałką lub zasuwą.
• Zamki kodowane: mechaniczne i elektromechaniczne (elektroniczne). Niektóre modele zamków mechanicznych posiadają unikatowy kod związany z magnetycznym zakodowaniem klucza. To połączeniem tradycyjnego zamka z elektronicznym sterowaniem. Tego typu zamki dzielą się na: off-line i on-line. Zamek otwiera się kartą magnetyczną lub specjalnym brelokiem.
• Zamki elektromagnetyczne nazywane też elektrozaczepami lub elektromagnetycznymi. Ich zadaniem jest skuteczna blokada drzwi za pośrednictwem napięcia podawanego na elektromagnes. Dzięki temu wytwarza się pole magnetyczne, które przyciąga płytkę zwierającą. Jej zadaniem jest blokada drzwi.
• Zamki szyfrowe (mechaniczne lub elektroniczne) – stosuje się je jako prosty sposób ograniczający dostęp do obiektów chronionych, zatrzaskowe (wpuszczane, nawierzchniowe lub mechaniczne) – najczęściej montowany jako dodatkowe zabezpieczenie, biometryczne – zamki otwierające drzwi dzięki przyłożeniu palca, reagują na odciski papilarne.

Wkładki do drzwi

Sercem zamka jest jego wkładka. Wkładki dzielą się na te posiadające nast. klasy: 0, 1 lub 2. Najlepiej zabezpieczają zamki oznaczone klasą 2. Wkładki najwyższej jakości mają hartowane kołki, które uniemożliwiają ich rozmontowanie. Niektóre wkładki posiadają także specjalne zapadki, które są dodatkowym zabezpieczeniem przed zniszczeniem ich wytrychem. Kupując wkładkę warto pamiętać o tym, by zapytać sprzedawcę o jej właściwości. Dobra wkładka powinna posiadać atest i mieć takie cechy jak: wytrzymałość, odporność na rozwiercenia, temperaturę, uderzenia, ilość kombinacji, różne sposoby kodowania klucza. Wkładkę zamontowaną w zamku dopasowuje się do grubości skrzydła drzwi (od 28mm do 90mm). Wkładki wyżej klasy posiadają tzw. klucz przekodowujący używany wówczas, gdy nastąpi zgubienie klucza oryginalnego. Pozwoli on na dostanie się do domu i od razu przeprogramuje mechanizm we wkładce. Każda wkładka posiada certyfikat informujący o tym, jakie spełnia normy. Jest to cały system znaków lub cyfr.

Rodzaje wkładek:

• Wkładka cylindryczna zamykana z jednej strony za pomocą klucza.
• Wkładka cylindryczna zamykana z obu stron: wewnętrznej i zewnętrznej. Zapewni większe bezpieczeństwo w drzwiach z elementami przeszklonymi.
• Wkładka cylindryczna zamykana z jednej strony za pośrednictwem pokrętła. Unika się tego typu wkładem w drzwiach z elementami szklanymi.
• Wkładka profilowa. Stosuje się do większości dostępnych na rynku zamków wpuszczanych.

Europejska norma PN-EN 1303:2007 wyróżnia cztery rodzaje wkładek bębenkowych do drzwi: jednostronną, dwustronna symetryczną, dwustronną asymetryczną i dwustronna symetryczną z gałką.

Co z kluczem do zamka?

Klucz powinien:
– być ergonomicznym, układać się w ręku w pozycji gotowej do włożenia go do dziurki,
– nie kaleczyć dłoni, nie niszczyć odzieży, nie narażał na niebezpieczeństwo urazu np. podczas wypadku samochodowego – jeżeli nosimy go w kieszeni spodni lub w kurtce),
– być tak ukształtowany, aby bez problemu dało się nim trafić do dziurki,
– być tak dopasowany, by do otwarcia drzwi wystarczyło przekręcenie go (bez dodatkowych ruchów: przesuwania głębiej, poruszania nim w prawo czy lewo),
– gwarantować bezpieczeństwo. W razie zgubienia powinien być dorobiony we wskazanych przez producenta miejscach lub na podstawie karty zakupu.

Innowacyjne zamki do drzwi

W przyszłości prawdopodobnie nie będziemy używać kluczy. Do otwarcia drzwi potrzebować będziemy kodu (zamki cyfrowe) bądź własnych linii papilarnych (zamki biometryczne). Na rynku już funkcjonują „smart-locki”, które są przykładem nowoczesnych technologii bezkluczykowych. Są połączone z iPhonem za pośrednictwem Bluetooth. Opatentowane urządzenie nie jest właściwie zamkiem, ale sterownikiem, za pośrednictwem którego można uruchamiać ok. 90% zamków do drzwi. Taki zamek do drzwi można kontrolować poprzez telefon lub komputer PC. Ten inteligentny system „wykrywa” uprawnioną osobę, która zbliży się do domu otwierając jej drzwi. Można też wysyłać wirtualne klucze innym członkom rodziny, sąsiadom czy gości podając im kod mailem lub SMS-em.

Ostatnie wskazówki jaki wybrać zamek do drzwi?

Dom jest naszą twierdzą. Specjaliści polecają, aby montować w drzwiach wejściowych dwa zamki o odmiennej budowie i od różnych producentów. Warto pamiętać, by zwracać uwagę nie tylko na zagrożenia związane z włamaniem, ale o własnym bezpieczeństwie związanym z różnymi sytuacjami losowymi, które mogą wydarzyć się wewnątrz domu. Konieczność nagłego opuszczenia mieszkania, pożar, możliwość otwarcia drzwi przez strażaków. Pomyślmy także o tego typu niebezpiecznych sytuacjach. Producenci oferują zamki z alarmami lub alarmy montowane oddzielnie współpracujące z określonymi modelami oferowanymi przez producentów. Niektóre zamki posiadają fabryczne przystosowanie do współpracy z systemem alarmowym i uruchamiają się, kiedy ktoś siłą próbuje otworzyć drzwi. Dobry zamek powinien skutecznie chronić przed dostaniem się do wnętrza domu i mieszkania przez niepowołane osoby, ale jednocześnie być funkcjonalnym oraz wygodnym w obsłudze.

Źródła grafik:

• www.pexels.com
• pixabay