Budowa domu na leśnej działce

Marzysz o domu w lesie? A może posiadasz działkę zaklasyfikowaną jako „leśną” i nie wiesz, co zrobić, by zmienić jej status na mieszkalną? Zobacz, jakie należy podjąć kroki, by odlesić dany teren i czy twój plan ma w ogóle szanse powodzenia.

Budowa domu na leśnej działce, źródło: Pixabay.com

Czy można budować na terenie leśnym

Czym jest las? Według prawa jest grunt o powierzchni minimum 0,10 ha pokryty roślinnością leśną, przeznaczony do produkcji leśnej, wpisany do rejestru zabytków, stanowiący rezerwat przyrodniczy bądź wchodzący w skład parku narodowego. Grunt ten jest również związany z gospodarką leśną, będąc wykorzystywanym pod urządzenia melioracji wodnych, drogi leśne, szkółki leśne, parkingi leśne, urządzenia turystyczne, miejsce składowania drewna, linie podziału lasu przestrzennego, dla potrzeb gospodarki leśnej budynki i budowle, a także stanowiąc teren pod linie energetyczne.

Jeśli przyjrzymy się ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych, „las” jest szerzej zdefiniowany jako grunt określony jako „las” w ustawie o lasach a także taki, który jest zrekultywowany pod potrzeby gospodarki leśnej i stanowi drogę dojazdową.

Niestety wybudowanie domu na terenie leśnym jest zakazane przez polskie prawo. Wszystko zależy jednak od miejscowego planu zagospodarowania przestrzeni, który może dopuszczać taką możliwość. W tej sytuacji należy spełnić warunki i wystąpić o wyłączenie gruntu z produkcji leśnej do regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych. Jeśli będzie to możliwe, musimy liczyć się z zapłatą odszkodowania za przedwczesną wycinkę drzew. Zanim rozpoczniemy wszelkie działania należy zorientować się w statusie prawnym działki – jeśli jest oznaczona literą B – budowlana, nie ma to żadnego znaczenia czy znajduje się nawet w środku lasu.

Decyzja jest podejmowana przez dyrektora regionalnego dyrekcji Lasów Państwowych, który będzie wymagał by działka leśna:

• sąsiadowała z jedną działką z dostępem do drogi publicznej, będąc podstawą do określenia wymagań zabudowy;
• miała dostęp do drogi publicznej;
• uzbrojenie terenu umożliwiało budowę domu (planowane lub istniejące);
• działka nie wymaga uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne lub jest objęta specjalną zgodą.

Decyzja nie może również kolidować z odrębnymi przepisami.

Pojawiają się jednak sytuacje, że nie istnieje miejscowy plan zagospodarowania na danym terenie. W tym przypadku decyzję o możliwości zabudowy podejmuje gmina, wydając zgodę lub niwecząc nasze plany budowlane. Według z art. 7 ust. 2 pkt. 5 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych na zmianę przeznaczenia terenów prywatnych wymagana jest zgoda marszałka województwa po uzyskaniu pozytywnej opinii izby rolniczej. O taką decyzję występuję burmistrz, wójt lub prezydent miasta.

Co zrobić, jeśli działka jest oznaczona na mapach jako leśna? Można przygotować na własną rękę miejscowy plan zagospodarowania przestrzeni, wiążący się zazwyczaj ze znacznymi kosztami, który musi być zaopiniowany na kilku szczeblach. Niestety istnieje duże ryzyko odrzucenia naszego planu i poniesienia strat finansowych.

Jak zmienić przeznaczenie działki leśnej

Przeznaczenie działki leśnej może nie być możliwe, jeśli organ zarządzający uzna, że jest to sprzeczne z jej charakterystyką, położeniem lub przyrodniczymi właściwościami. Jeśli pomimo wszystko chcemy spróbować ją przekształcić na działkę budowlaną, musimy wystąpić z wnioskiem do miejscowego ośrodka Lasów Państwowych, dołączając akt notarialny lub inny dokument własności. Mówiąc o formalnościach, z pewnością będzie niezbędny wspomniany już miejscowy plan zagospodarowania terenu, ale również bilans terenu, a także często wypis z rejestru gruntów, opinia z opisem zadrzewienia.

Jeśli działka leśna nie jest przeznaczona pod budowę, należy zmienić jej status. Nie jest to jednak takie łatwe, gdyż trzeba udowodnić, że nie wpłynie to negatywnie na gospodarkę leśną i ochronę leśnych gruntów. Należy także przedłożyć dokumentację świadczącą o tym, że dany grunt nie pełni żadnej funkcji w gospodarce leśnej. Jeśli wybrana działka należy do Skarbu Państwa, zgoda na zmianę planu zagospodarowania miejscowego musi być wydana przez Ministra Ochrony Środowiska, Leśnictwa i Zasobów naturalnych.

Niestety jeśli nie uda się odlesić działki podanymi wyżej sposobami, istnieje jeszcze jedna możliwość „obejścia” przepisów. Można podzielić działkę na dwie osobne i postarać się o zmianę statusu w ewidencji gruntów i budynków tej, na której jest mniej drzew, drugą działkę pozostawiając niezmienioną, wykorzystując ją jako swój ogród. By przeprowadzić takie działania należy skorzystać z usług geodety, który dokona pomiarów i złoży stosowny wniosek do odpowiednich organów.
Rozwiązaniem alternatywnym jest również przekwalifikowanie działki na rolną powołując się na art. 13 ustawy 2 o lasach, czyli istnienie uzasadnionych powodów. Niestety musimy podać potrzeby kwalifikowane inaczej nadzwyczajne, by starosta mógł wydać wniosek o zmianie przeznaczenia gruntu.

Udało się odlesić działkę – co dalej?

W przypadku, gdy wszystkie procedury przebiegną po naszej myśli, musimy postarać się o pozwolenie na budowę. Obowiązują nas te same przepisy co wszystkie osoby planujące wznieść budynek na działce budowlanej. Przypomnijcie sobie, co należy wiedzieć przed budową domu. Jeśli pomimo naszych starań, nie udało się zrealizować planu, starajmy unikać się samowoli budowlanej, szczególnie ze względu na konsekwencje finansowe i prawne, o których możecie przeczytać we wcześniejszym artykule.

Udało wam się skutecznie przeprowadzić odlesienie działki? Jakie są wasze doświadczenia?