Domy z prefabrykatów

Domy z prefabrykatów w Polsce traktowane są wciąż jeszcze z lekkim przymrużeniem oka. Wznoszenie domów w sposób tradycyjny jest najbardziej popularne. Moda na domy w typie „kanadyjczyków” przywędrowała do naszego kraju zza oceanu, gdzie są one często i chętnie stawiane. Każdy, kto marzy o swoich czterech ścianach i zastanawia się nad rozpoczęciem budowy z pewnością szuka informacji na temat plusów i minusów tradycyjnego i alternatywnego wznoszenia domów. Oto garść informacji na temat domów prefabrykowanych. Pokażemy plusy i minusy. Porównamy. Decyzja o sposobie budowy jest jednak zawsze wypadkową rozważań wielu różnych, indywidualnych aspektów. Zachęcamy do zapoznania się z materiałem!

Co to jest dom z prefabrykatów?

Dom z prefabrykatów tym różni się od tego tradycyjnie wznoszonego, że budowany jest z gotowych elementów powstałych wcześniej w fabryce i nie chodzi tu o małe części, jak cegła, czy pustak, ale o fragmenty całych ścian czy stropów. Wśród fachowych określeń można spotkać też termin: „prefabrykaty drobnowymiarowe”. Są to duże elementy ścienne w postaci płyt, paneli ściennych, czy elementy tzw. deskowania traconego.

Budowanie domu z prefabrykatów, źródło: Pxhere.com

Konstrukcja domu z prefabrykatów

Domy stawia się na wcześniej przygotowanym fundamencie w postaci na przykład płyty fundamentowej, ale można stawiać je także na ścianach fundamentowych. Wybranie określonego rodzaju „bazy” warunkuje późniejsze ułożenie podłogi. Istnieją dwa rozwiązania: albo osadzenie podłogi bezpośrednio na gruncie, albo podłoga montowana ponad tzw. przestrzenią wentylowaną. Dom typu “kanadyjczyk” ma specjalną konstrukcję. Na ściśle określonym szkielecie montuje się płyty OSB, lub wykonuje się dodatkowo deskowanie. Konstrukcja takiego domu jest uzależniona od tego, czy wznosimy dom parterowy, czy taki z użytkowym poddaszem. „Kanadyjczyki” ociepla się poprzez wypełnienie ociepleniem przestrzeni między słupkami. Ociepla się wełną lub natryskowo, unikając ocieplenia styropianowego. Obowiązkowo wykorzystuje się folię wiatroizolacyjna od zewnątrz a od wewnątrz mocowana jest folia paroizolacyjna. Ściany wykańcza się w dowolny sposób, można płytami kartonowo-gipsowymi lub kartonowo-włóknowymi bądź boazerią. W Polsce domy typu „Kanadyjczyk” są popularne, ale bardziej jako domy letniskowe, działkowe niż całoroczne.

Domy letniskowe, źródło: Pixabay

Domy prefabrykowane, ale z czego?

W Polsce najbardziej rozpowszechnione są domy z prefabrykatów – wznoszone w systemie tzw. kanadyjskim. Są to budynki, w konstrukcji szkieletowej. Wszystkie elementy domu powstają wcześniej w fabryce, a później montuje się je na wyznaczonym miejscu. Popularne „kanadyjczyki” mają drewnianą konstrukcję, jednak dom z prefabrykatów można zbudować wykorzystując elementy:

• żelbetowe,
• ze wzmocnionego PCV,
• płyt wiórowo-cementowych
• czy keramzytobetonu.

Na polskim rynku spotkać można oferty producentów domów z prefabrykatów, które są wznoszone z:

• domy prefabrykowane o drewnianej konstrukcji szkieletowej i drewnianych ścianach
• domy wykonywane ze ścian keramzytobetonowych, które produkowane są ze specjalnej mieszanki
• domy, w których stropy i ściany wykonuje się ze specjalnych prefabrykowanych płyt betonowych, w których znajdują się już fabrycznie rozprowadzone elementy instalacji elektrycznej.
• domy z pustaków ceramicznych z gotowymi miejscami na drzwi i okna (Można ocieplać styropianem)
• domy ze specjalnych płyt imitujących na przykład mur pruski
• domy wykonane z elementów już ocieplonych wełną i styropianem z tworzywa keramzytowego o spoiwie cementowym (duże elementy z miejscem na drzwi, okna i instalacje)
• domy z wykorzystaniem płyt wiórowo-cementowych ustawianych na fundamencie w taki sposób, że pomiędzy wlewa się mieszankę betonową.
• domy ze stalową konstrukcją szkieletową i ścianami zrobionymi z paneli styropianowych
• domy z małowymiarowych elementów wykonanych z wysokoudarowego polimeru (panele RBS, które po spięciu klamrami także wypełnia się betonem)
• domy z płyt warstwowych, które są ocieplane fabrycznie styropianem i pokrywane specjalną warstwą zbrojonego siatką betonu.

Materiały na dom z prefabrykatów, źródło: Pxhere.com

Koszt budowy

Jako atut wznoszenia domu sposobem prefabrykowanym podaje się cenę. Najtańsze domy z prefabrykatów, jeśli chodzi o cenę za metr 2 to domy parterowe, przykrywane dachem dwuspadowym, z małą ilością wydzielonych wewnątrz pomieszczeń i niewielka ilością okien. Koszt budowy domu jest zdecydowanie tańszy niż domu budowanego tradycyjnymi technologiami. Wśród firm wznoszących domy prefabrykowane warto znaleźć taką, która w swojej ofercie zawiera nie tylko podstawową rzecz – czyli budowę, ale szukać takiej, która oferuje kompleksowe wzniesienie obiektu właściwie „pod klucz”. Cena uzależniona jest oczywiście od:

• indywidualnych decyzji co do użytych materiałów
• sposobu wykończenia poszczególnych pomieszczeń
• projektu architektonicznego (dom parterowy/z poddaszem użytkowym)
• liczba ścian działowych
• liczba i wielkość okien
• zastosowane instalacje
• jakość i cena wybranych materiałów wykończeniowych
• kształt dachu (dwuspadowy, dach z jaskółkami, dach czterospadowy z lukarnami)

Są osoby, które twierdzą, że koszt domu z prefabrykatów wcale nie musi odbiegać od kosztu domu wybudowanego tradycyjnymi metodami. Dlaczego? Na przykład z powodu wybranego projektu domu i wykończenia go oraz konkretnej ekipy budowlanej.

Dom z prefabrykatów, źródło: Pixabay

Czas budowy

Domy prefabrykowane powstają bardzo szybko. Czas budowy w zależności od wielkości i indywidualnego projektu to kilka, kilkanaście tygodni lub miesięcy. Dom powstaje z przygotowanych wcześniej gotowych elementów. Atutem jest to, że pora roku nie ma większego wpływu na prowadzone prace. Domy z prefabrykatów budowane są od wiosny po zimę. Tylko fundament musi być wykonany przy odpowiednich warunkach atmosferycznych i określonej temperaturze.

Pytania o domy z prefabrykatów

• Czy domy z prefabrykatów są trwałe?
  
  Domy szkieletowe uznawane są za mniej trwałe. Jest to jednak błędna opinia bazująca na tym, że dom o konstrukcji drewnianej lub wykonywane z drewna będzie mniej trwały niż dom wybudowany w tradycyjny sposób. Fachowcy twierdzą, że obecne technologie pozwalają na takie opracowanie elementów z których buduje się domy prefabrykowane, że są one trwałe i producenci mówią o „ich długiej żywotności”.
  
  
• Jaka jest jakość domów z prefabrykatów?
  
  Osoba rozważająca budowę domu z prefabrykatów staje przed pytaniem o jakość wykonania i prowadzenia poszczególnych prac. Inwestorzy obawiają się, że domy wznoszone szybko i z elementów gotowych mogą być niedbale zbudowane. Wiele zależy od ekipy, która te domy buduje. Jako minus w kontekście budowy domy z prefabrykatów podaje się małą tradycję firm budowlanych w Polsce, które zajmują się takimi budowami, brakiem fachowców, a czasami nawet przypadkowością zatrudnianych do ekip budowlanych osób (wynikający z deficytu rąk do pracy). Najważniejszy w domu z prefabrykatów jest szkielet. Prawidłowe zbudowanie konstrukcji jest gwarantem długiego i komfortowego użytkowania domu.
  
  
• Czy w domach z prefabrykatów mieszka się komfortowo?
  
  Jako zarzut dla domów prefabrykowanych, szczególnie „kanadyjczyków” podaje się jakość mieszkania. Dotyczy to szczególnie temperatury i nagrzewania się budynków oraz rozchodzenia się w nich dźwięku. W lecie w domach jest bardzo ciepło, ponieważ szybko się one nagrzewają, zaś w zimie następuje i szybkie wychładzanie, co jest problematyczne w związku z ich ogrzewaniem. Na co należy więc zwrócić uwagę podczas wybierania domu? Z pewnością na odpowiednią izolację ścian zewnętrznych. Fachowcy twierdzą, że domy z prefabrykatów cechują zwykle dobre parametry współczynnika U (poniżej 0,3W/m2K i nazywają je domami energooszczędnymi. Jeżeli chodzi o akustykę, to problemem jest wykonanie stropu: jego wykonanie lub nieodpowiednio dobrana izolacja akustyczna pomiędzy piętrem niższym i wyższym. Specjaliści zalecają, aby w domach dwupiętrowych strop ocieplać i uszczelniać podwójnie.
  
  
• Czy w domach z prefabrykatów pękają ściany i płytki?
  
  Pękanie ścian i płytek nie jest tylko domeną domów z prefabrykatów. Wadliwy montaż płyt będących okładzinami, złe budowanie rusztów, wykorzystywanie nieodpowiednich łączników, błędne wykonywanie spoin, to wszystko będzie wpływało na pojawianie się spękań. Elementy konstrukcyjne będą pracowały w minimalnym wymiarze jeśli szkielet domu będzie wykonany jak najlepiej (dobrze zbudowany i usztywniony).
  
  
• Czy domy z prefabrykatów „są głośne”?
  
  Z rozchodzeniem się dźwięków w domach z prefabrykatów mogą być problemy jeśli:
  - wybierzemy nieodpowiedni projekt,
  - nie zostaną zachowane wytyczne dot. norm akustycznych związanych z jakością ścian i stropów.
  Aby w domach z prefabrykatów nie było słychać użytkujących go domowników warto zwrócić uwagę na to, czy :
  - w projekcie zaplanowano wybudowanie gęstszego rusztu nośnego pod dwuwarstwową okładzinę z płyt gipsowo-kartonowych
  - rury kanalizacyjne nie są połączone z elementami, które mogą przenosić i potęgować dźwięki i czy rury będą miały specjalne kołnierze izolacyjno-ochronne w miejscach przechodzenia przez kondygnację lub czy są dobrze izolowane w tych ściśle określonych miejscach.
  
  
• Jakie są opinie na temat domów z prefabrykatów?
  
  Sprzeczne. Te negatywne opinie na temat domów z prefabrykatów są efektem masowego ich stawiania w latach 90-tych minionego wieku, kiedy to drewno było dużo tańsze niż teraz i domy szkieletowe były naprawdę dużo tańsze od murowanych. Jakość tych domów jednak nie okazała się zadowalająca, głównie ze względu na różnorodne błędy popełniane przez ekipy budowlane. Szybko zaczęły krążyć opinie, że domy te są niskiej jakości, nietrwałe i niekomfortowe.
  
  
• Czy w budynku wzniesionym z prefabrykatów można dokonywać zmian?
  
  Weź pod uwagę, że skorzystanie z projektu gotowego oferowanego przez producenta powoduje, że mieszkamy w budynku, który dzięki wielokrotnemu wykorzystywaniu z czasem, od momentu pierwszego, testowego egzemplarza otrzymujemy dom, który jest bardzo przemyślany i funkcjonalny. Jeśli jednak chcemy w nim dokonać jakiś zmian, to zgodnie z opinia fachowców nie jest to wcale trudne. A wręcz niektórzy budowlańcy twierdzą, że modyfikacje są dużo łatwiejsze i mniej kosztowne niż w przypadku budynku wzniesionego tradycyjnym sposobem.

Budowa domu z prefabrykatów, źródło: Pxhere.com

Domy prefabrykowane buduje się pięć razy szybciej niż w technologii tradycyjnej. Czas i cena, możliwość wybudowanie sobie przyjaznego domu energooszczędnego, to z pewnością atuty domów z prefabrykatów. Zanim podejmie się decyzje o wzniesieniu takiego domu oferowanego przez konkretną firmę warto pojechać do wykonanych już domów prefabrykowanych niedaleko swojego miejsca zamieszkania i pooglądać je i porozmawiać z ich właścicielami. Warto poznać opinię osób, które użytkują już taki dom od kilku czy kilkunastu lat. Z pewnością drożej zapłacimy za dom wykonany na podstawie własnego projektu. Producenci bowiem oferują domy według własnych projektów, z ewentualnymi modyfikacjami. Niektórzy udzielają kilkudziesięcio miesięcznej gwarancji na konstrukcję budynku czy tzw. rękojmi na wykonawstwo i zastosowane materiały. Po domy z prefabrykatów sięgają coraz chętniej młode małżeństwa, które na budowę biorą kredyt i zależy im, aby od czasu wzięcia kredytu do momentu wprowadzenia się nie upłynęło zbyt wiele miesięcy. Coraz więcej firm w Polsce może pochwalić się ciekawymi projektami czy długim funkcjonowaniem na rynku i doskonałymi opiniami użytkowników swoich domów.