Inspektor nadzoru budowlanego? Czy jest potrzebny podczas budowy?

Kierownik budowy, powiatowy inspektor nadzoru budowlanego, inspektor inwestorski…. Jakie spełniają funkcję na budowie? Czy wszyscy muszą towarzyszyć nam podczas budowania domu? Kogo wybrać? Czy opłaca się zatrudniać inspektora nadzoru budowlanego? Co mówi prawo i praktyka? Jeśli stoisz przed decyzją budowy domu, to warto zapoznać się z naszym artykułem!

Nadzór nad budową, źródło: Pixabay

Kim jest kierownik budowy?

Prawa i obowiązki kierownika budowy są ściśle określone w art. 24 ust 2 prawa budowlanego. Według prawa budowlanego kierownik budowy jest odpowiedzialny za kierowanie pracami budowlanymi w określonym miejscu. Jest też potrzebny w przypadku rozbudowy lub nadbudowy. Kierownik budowy musi posiadać uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w jakiejkolwiek specjalności techniczno-budowlanej, określonej przez prawo budowlane. Prawo budowlane jednak w określonych przypadkach związanych z wykonywaniem obiektu, rozbudową lub nadbudową wskazuje na zakres robót budowlanych, których nie posiada kierownik budowy, wówczas inwestor musi ustanowić odpowiednich kierowników tych określonych robót. Kierowanie pracami budowlanymi w określonym miejscu uważane jest za pełnienie samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie. Jak jednak pokazuje praktyka nie zawsze na budowie jest jeden kierownik, gdyż wszystko zależy od jego specjalności i potrzeb związanych z powstającą budową.

Obowiązki kierownika budowy, źródło: Pixabay

Kim jest inspektor nadzoru budowlanego?

Powiatowy inspektor podlega wojewódzkiemu inspektorowi nadzoru budowlanego. Inspektor nadzoru budowlanego jest urzędnikiem, jednak często myli się go z inspektorem nadzoru inwestorskiego. Skąd pomyłki? Ponieważ na budowach często inspektora nadzoru powiatowego nazywa się inspektorem nadzoru, a nie jest to ta sama funkcja, co inspektor nadzoru inwestorskiego! Powiatowy czy wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego, to osoba, która może nam wystawić mandat za niedopilnowanie różnych spraw na budowie. Jest on urzędnikiem państwowym kontrolującym bezpieczeństwo na budowach organizowanych na terenach podległych jego kompetencjom. Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego pełni funkcję, do której kompetencji należą wszelkie sprawy związane z zakresem nadzoru budowlanego. Ale uwaga! Muszą to być te działania, które w przepisach zostały przydzielone inspektorowi, a nie innym organom! Jeśli przepisy wskazują, że określonymi czynnościami mają się zajmować i za nie odpowiadać inne organ, to prace te wychodzą spod nadzoru inspektora. Prawo ustanawia wyraźnie, że jeśli przepisy budowlane nie wskazują wyraźnie, co do kompetencji którego organu należy jaka czynność z zakresu nadzoru budowlanego, to należy ona do inspektora. To jest tzw. „domniemanie kompetencji powiatowego inspektora budowlanego”.

Prace budowlane, źródło: Pixabay

Kim jest inspektor nadzoru inwestorskiego?

• Jest to osoba, która ma uprawnienia pełnoprawnego uczestnika procesu budowlanego.
• Musi on posiadać uprawnienia budowlane do pełnienia samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie. Ale nie tylko!
• Musi to być osoba, która ma obszerną wiedzę techniczną i przede wszystkim praktykę zawodową.
• Polskie prawo (art. 17 Prawa Budowlanego z 7 lipca 1994 roku wraz z późniejszymi zmianami) mówi wyraźnie o tym, że inspektor nadzoru inwestorskiego może zostać ustanowiony przez inwestora lub zostaje nim obligatoryjnie jeśli prace budowlane są szczególnie skomplikowane (na przykład skomplikowane warunki gruntowe, na którym wznoszona jest inwestycja).

Inspektor nadzoru inwestorskiego - obowiązki, źródło: Pixabay

Co nam, jako inwestorom daje ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego?

Inwestor może nie mieć wiedzy technicznej. Więc dla własnego bezpieczeństwa, dla pewności, aby budowa przebiegała w sposób możliwie jak najlepszy, może powołać inspektora. Pozwala to na zabezpieczenie swoich interesów związanych z ponoszonymi kosztami.

Co należy do obowiązków inwestora nadzoru inwestorskiego?

• reprezentuje on interesy swojego klienta na budowie,
• pełni on kontrolę nad kierownikiem budowy,
• może wydawać kierownikowi budowy polecenia, które odnotowywane są w dzienniku budowy
• może żądać dokonania poprawek w wykonanych pracach budowlanych
• jego podstawowym obowiązkiem jest dbanie o to, aby wszystkie prace były wykonane rzetelnie i zgodnie z posiadaną wiedzą techniczną.

Prawo mówi wyraźnie o tym, że jedna osoba nie może pełnić na budowie dwóch funkcji: kierownika budowy oraz inspektora nadzoru inwestorskiego! Przepisy wskazują , że powołanie inwestora jest zgodne z wolą inwestora. Możne on powołać inspektora i już. Mimo, że często kierownicy budowy niechętnie odnoszą się do takiej decyzji inwestora. Jako minus powołania inspektora podaje się dodatkowe koszty na zatrudnienie takiej osoby. Jednakże należy brać pod uwagę to, że nienależycie wykonane prace mogą w przyszłości spowodować obciążenia finansowe dużo wyższe niż pensja inspektora! Wydanie środków na zatrudnienie inspektora jest opłacalne, gdyż można uniknąć wydania dodatkowych pieniędzy na wykonanie prac poprawkowych. Inspektor może także kontrolować zużycie materiałów kupowanych do prowadzenia prac, a więc ma pod swoim czujnym okiem kontrolę rozliczeń zakupywanych i zużywanych materiałów budowlanych.

Po co inspektor inwestorski, źródło: Pixabay

Inspektora nadzoru budowlanego nazywa się też inspektorem inwestorskim

Ten nie jest urzędnikiem, a działa na nasze zlecenie i w naszym imieniu. To on pilnuje naszych interesów na budowie. Wiele osób prowadzących budowy, które nie miały czasu na nadzorowanie prowadzonych pracy, ilości i jakości zakupywanych materiałów, ich zużycia, czy po prostu nie znały się na różnych pracach budowlanych decydowały się na zatrudnienie inspektora inwestorskiego i sa bardzo zadowolone. Ta decyzja spowodowała, że przez cały czas trwania budowy inwestor miał spokojną głowę o prowadzone prace, ich jakość, dobrą kolejność, fachowość. Inspektorzy potrafią nadzorować budowy tak, że unikamy w przyszłości ewentualnych usterek czy wykonania napraw. Wiele osób wypowiada się pozytywnie o decyzji powołania własnego inspektora nadzoru budowlanego ze względu na spokój związany z prowadzeniem inwestycji. Zamiast uganiać się po budowie i pilnować tego, co tam się dzieje, można spokojnie pracować i zarabiać. Dodajmy, że kierownik budowy często jest pracownikiem wykonawcy określonej budowy, a więc z reguły będzie działać w interesie wykonawcy a nie inwestora. Szczególnie jest to ważne, kiedy poszczególne prace na budowie wykonuje nam wiele firm. Często tak się zdarza, że zgromadzone środki finansowe nie pozwalają nam na kompleksowe zlecenie jednej firmie wybudowania, remontu lub nadbudowy obiektu. Inwestorzy prowadzą więc budowę etapami zatrudniając poszczególnych fachowców do wykonania określonych prac. Specjaliści doradzają, aby zatrudniać na budowie inspektora inwestorskiego w przypadku wznoszenia domów o nowoczesnych rozwiązaniach technicznych. Na przykład podczas budowy domu wysokoenergetycznego. Każdy etap prac w takim domu powinien być prowadzony z zachowaniem określonych kolejności prac, zużytych materiałów i z niezwykłą dokładnością! Jego naczelnym zadaniem jest dbanie o jakość wykonywanych prac. Zatrudniając inspektora inwestorskiego można dokonać indywidualnego zapisu jego zobowiązań, dokładny zakres obowiązków, czas działania, odpowiedzialność oraz wysokość wynagrodzenia.

Zadania inspektora budowlanego, źródło: Pixabay

Zadania inspektora nadzoru budowlanego krok po kroku

Zadania inspektora na budowie, to:

• skontrolowanie, czy inwestycja jest zrealizowana zgodnie z projektem, przepisami, zasadami wiedzy technicznej oraz z pozwoleniem na budowę,
• sprawdzenie jakości prac budowlanych
• określenie jakości zastosowanych do prac materiałów
• kontrola i odbiór prac ulegających zakryciu (jakość i prawidłowość zbrojeń i fundamentów, stropów, hydroizolacja fundamentów, jakość schodów żelbetowych, tynków, wylewek pod posadzki).

Oprócz tego inspektor powinien być obecny podczas odbiorów technicznych instalacji, urządzeń i przewodów kominowych oraz odbioru całości budynku. Inspektor może wydawać polecania, a nawet żądania pod adresem kierownika budowy i muszą być one zapisane w dzienniku budowy. Czasami zdarza się, że inspektor zażąda od kierownika budowy wykonania prób, badań, przedstawienia ekspertyz. W razie jakichkolwiek uchybień powinien zlecić wykonanie poprawek. Jego uprawnienia są tak duże, że może nawet wstrzymać roboty budowlane! Szczegółowo o obowiązkach inspektora traktuje Ustawa z 7 lipca 1994 roku (wraz z późniejszymi zmianami) Prawa Budowlanego.

Prace budowlane, źródło: Pixabay

Każda budowa, na którą wydano zezwolenie wymaga zatrudnienia osób zwanych „uczestnikami procesu budowlanego”. Zatrudnienie ich, to obowiązek inwestora. To on wybiera projektanta, kierownika budowy, czy inspektora nadzoru inwestorskiego. Inspektor nie jest obowiązkowy na placu budowy domów jednorodzinnych o nieskomplikowanej konstrukcji, ale musi zostać zatrudniony obligatoryjnie, jeśli powstają budynki wielorodzinne, mosty i drogi. Każda budowa o kubaturze równej lub większej 2500m3. Czasami zatrudnienie wynika z zaleceń organu wydającego decyzję o budowie. Szczegółowo mówi o tym art. 2.1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 19 listopada 2001r. Z reguły jest to podyktowane wysokim stopniem skomplikowania budynku. Zatrudnienie inspektora można powierzać projektantowi. Zwykle inwestorzy nie zatrudniają inspektorów podczas budowy domów jednorodzinnych, ale można podjąć taką decyzję ze względu na zabezpieczenie własnych interesów. Pamiętać trzeba, że inspektor może zostać pociągnięty do odpowiedzialności, jeśli odebrane przez inwestora prace nie spełnią określonych wymogów.