Zagrożenie uderzeniem pioruna w dom jest realnym niebezpieczeństwem. Można jednak zapobiec uszkodzeniu elektroniki, pożarowi i zniszczenie wielu urządzeń poprzez poprawnie wykonaną instalację odgromową. Jeśli zastanawiasz się nad tym, czy twój budynek powinien posiadać piorunochron i jaki najlepiej wybrać, czytaj dalej.
dowiesz
się:
- Czym grozi uderzenie pioruna w niezabezpieczony budynek;
- Kiedy powinno się wykonać instalację odgromową;
- Jak zbudowany jest piorunochron;
- O czym warto pamiętać wykonując instalację odgromową.
Burza, zdjęcie: Pixabay.com
Burze – realne zagrożenie czy mit
Burza to nic innego niż zjawisko meteorologiczne związane z silnym rozwojem chmur o strukturze pionowej. Podczas jej trwania występują opady deszczu, śniegu i gradu, którym towarzyszą wyładowania elektryczne w atmosferze dające efekty świetlne i dźwiękowe. Stanowią one jednak zagrożenie nie tylko w momencie uderzenia pioruna w budynek. Niebezpieczne są również wysokie napięcia indukowane przez wyładowania w metalowe elementy domu bądź w instalację elektryczną.
Piorun to wyładowanie o natężeniu sięgającym nawet 100 000 A i temperaturze powietrza bliskiej 30 000 oC. Przepływ ładunków elektrycznych ujemnych w kierunku ziemi i dodatnich w stronę chmury jest przeszło 1000 razy większy niż w domowej instalacji elektrycznej.
Czym grozi uderzenie pioruna w niezabezpieczony budynek:
- uszkodzenie fundamentów;
- pęknięcia ścian;
- pożar;
- uszkodzenie instalacji elektrycznej;
- uszkodzenie urządzeń AGD czy RTV.
Kiedy powinieneś wykonać instalację odgromową
Instalacja odgromowa ma za zadanie stworzenie najprostszej drogi przepływu prądu piorunowego z powierzchni dachu aż do gruntu. Jak działa piorunochron? Urządzenie umiejscowione na wysokości dachu przyciąga wyładowania atmosferyczne, które trafiają w metalowy pręt zamiast bezpośrednio w budynek. Następnie kierują się one pod powierzchnię ziemi, minimalizując szkody jakie może odnieść budynek. Co ważne, piorunochrony mają przeciwdziałać skutkom uderzenia piorunów liniowych, nie poziomych.
Konieczność zamocowania zabezpieczeń określa Prawo Budowlane i Polska Norma PN-E-05003-01:1986. Jakie budynki muszą posiadać piorunochron:
- zbudowane z materiałów łatwopalnych np. drewniane;
- przekraczające powierzchnię 500 m2 przy wysokości ponad 15 m;
- znajdujące się na wzniesieniach, na odkrytym terenie;
- o wskaźniku zagrożenia piorunowego przekraczającego dozwoloną wartość (oblicza się go na podstawie ilości osób mieszkających w domu, położenia budynku, powierzchni zbierania wyładowań i innych elementów – może być mały, średni lub duży).
Uderzenie pioruna w dom jest realnym niebezpieczeństwem, zdjęcie: Pixabay.com
Budowa piorunochronu
Piorunochron składa się z kilku najważniejszych elementów:
- zwód – przewód miedziany bądź wykonany ze stali o średnicy 6 mm; umieszcza się go w pewnej odległości od dachu łącząc go z innymi metalowymi elementami pokrycia takimi jak balustrady, anteny oraz z wywietrznikami i kominem; zwodami poziomymi należy połączyć wszystkie elementy wystające ponad dach;
- przewód odprowadzający – element, który łączy przewód uziemiający lub uziom w fundamentach; aktualnie stosuje się często dwa przewody w przeciwległych narożnikach budynku;
- przewód uziemiający – łączy uziom i przewód odprowadzający;
- uziom – elementy metalowe znajdujące się pod powierzchnią gruntu stanowiące koniec piorunochronu; uziomy dzieli się na naturalne i sztuczne:
- naturalne: zbrojenia fundamentów, rury wodociągowe, nieizolowane metalowe części obiektów, uziomy sąsiednich budynków;
- sztuczne: uziomy fundamentowe w postaci taśmy lub pręta, uziomy otokowe czyli taśmy założone poziomo wokół domu, uziomy pionowe czyli taśmy lub pręty zagłębione prostopadle w ziemi, uziomy poziome czyli taśmy ułożone poziomo w ziemi.
Piorunochron, zdjęcie: Pixabay.com
O czym jeszcze pamiętać
Piorunochron może być zastosowany niezależnie od tego, czy zobowiązują nas do tego przepisy budowlane czy mamy zupełną dowolność. Jeśli jesteśmy zniechęceni jego nieestetycznych wyglądem, możemy poszukać nowoczesnych konstrukcji, które nie będą negatywnie wpływały na estetykę domu. Instalacje odgromowe podobnie jak wszystkie inne instalacje, muszą być regularnie kontrolowane przez specjalistów – najlepiej na początku i na końcu sezonu burzowego czyli wiosną i jesienią. Jeśli nie czujecie się bezpiecznie w swoim domu, po prostu zadbajcie dodatkowo o ubezpieczenie w szerokim zakresie, obejmujące również ewentualne szkody wyrządzone przez pioruny.
By ochronić urządzenia elektryczne podczas burzy często nie wystarczy sprawna instalacja odgromowa. Mogą one ulec zniszczeniu nawet na skutek wyładowania oddalonego o ponad 1 km od budynku. Można jednak zastosować ograniczniki przepięć, o których więcej pisaliśmy w poprzednim tekście.
Urządzenia elektryczne mogą ulec zniszczeniu nawet na skutek wyładowania oddalonego o ponad 1 km, zdjęcie: Pixabay.com
Koniec czy początek sezonu burzowego w Polsce
Burze są najbardziej dokuczliwe w okresie letnim, gdy dochodzi do silnych wyładowań atmosferycznych na terenie całej Polski. Wraz z nadejściem jesieni możemy zatem pomyśleć o instalacji odgromowej lub sprawdzić, czy według norm, powinniśmy jak najszybciej się o nią zatroszczyć. Nie ma sensu ryzykować, szczególnie jeśli dbamy nie tylko o dobra materialne, ale przede wszystkim o własne zdrowie i życie.
Jakie są wasze doświadczenia z instalacjami odgromowymi?
Monika
Z wykształcenia architekt wnętrz, który jest zapatrzony w nowoczesne i minimalistyczne wnętrza. Z zawodu copywriter, z pasji grafik i kinoman. Zainteresowania naszej ekspertki obracają się wokół wszystkiego co piękne, designerskie i... praktyczne. Jak każdy prawdziwy Polak uważa, że nie ma rzeczy, której nie umiałaby zrobić lub naprawić.
