Jak budować zimą?

Budowa domu jest zawsze tzw. „decyzją życia”. Oprócz wyboru odpowiedniego do potrzeb naszej rodziny projektu musimy zdecydować, w jakiej technologii budować i założyć wstępnie czas prowadzenia poszczególnych prac. Najpierw oczywiście musimy uzyskać odpowiednie pozwolenia, a wszystko to trwaaaaaa. Prace budowlane, szczególnie te nazywane „mokrymi” powinno się obowiązkowo ukończyć przed zimą. Eksperci twierdzą, że wznoszenie domu zimą nie jest niemożliwe, jednak wiąże się ze sporymi wyzwaniami dla inwestorów i ekip budowlanych. Prześledźmy wspólnie co i jak można budować zanim nadejdą mrozy.

Budować czy nie budować?

Powszechnie uważa się, że w naszym kraju sezon budowlany trwa od maja (ewentualnie drugiej połowy kwietnia) do 2 połowy listopada. Harmonogram prac budowlanych rozkłada się tak, że budowę rozpoczyna się na wiosnę, a do zimy trzeba ostatecznie zamontować okna i drzwi. Niektórzy z różnych względów rozpoczynają prace jesienią – mając na uwadze, by przed zimą zabezpieczyć fundamenty. Spóźnialskim, ryzykantom, albo tym, którzy zostaną zaskoczeni przez zimową aurę z pomocą przychodzą coraz to nowsze „wynalazki chemiczne” pozwalające na uzyskanie określonych parametrów na przykład zapraw murarskich, betonu, tynków czy klejów - do dalszego prowadzenia prac. Specjaliści zalecają, aby zimą nie budować. Dlaczego? Z prostych przyczyn – murowanie ścian wymaga sporej precyzji, nie wspominając o dokładnym montażu okien czy drzwi. Narzędzia używane przez budowlańców są w przeważającej mierze metalowe, co zimą powodować może osadzanie się na nich lodu, a w zetknięciu z materiałem budowlanym sprawić może złe wiązanie zastosowanych materiałów. To tylko kwestia narzędzi i podejmowanych działań - a gdzie kwestia bezpieczeństwa pracowników? Na budowie zimą łatwo jest stracić równowagę, można poślizgnąć się i o uraz nie trudno.

Prace ziemne zimą

Zimą ziemia jest zamarznięta. Wykonywanie wówczas prac fundamentowych staje się bardzo trudne a czasami wręcz niemożliwe. Jeśli podczas prac ziemnych zaskoczy Cię zima lub znaczące mrozy powinieneś wziąć pod uwagę, że pod wpływem mrozu struktura gruntu , zwłaszcza na dnie może ulec zniszczeniu. Dlatego niektóre ekipy zabezpieczają otwór słomianymi matami lub styropianowymi płytami, a niektórzy warstwą betonu. Groźne są także tzw. wysadziny mrozowe – przemieszczanie się gruntu powodujące spękania w nowopowstałym fundamencie. Wówczas należy zabezpieczyć miejsca poniżej strefy przemarzania – w Polsce głębokość ta uzależniona jest od klimatu i waha się nawet od 80 do 140 cm wgłąb.

Prace budowlane, które można wykonać zimą

Które prace można wykonywać zimą, aby było bezpiecznie dla ekipy budowlanej i z korzyścią dla jakości powstającego obiektu?

• Jeśli dom jest w stanie surowym otwartym ekipa może prowadzić prace murarskie wewnątrz obiektu. Pod warunkiem, że okna zostały wcześniej dobrze zabezpieczone np. folią, a wnętrza są ogrzewane do temp. 15 stopni C.
• Ocieplanie – tylko w przypadkach wyjątkowych! Jeśli ekipa stosuje materiały przeznaczone do prac w niskich temperaturach, specjalnych klejów, zapraw czy dodatków przeciwmrozowych.
• Jeśli dom jest w stanie surowym zamkniętym to można wznosić ścianki działowe, kłaść glazurę, czy tynkować.
• Jeśli budynek jest na etapie wykonania fundamentów, to chcąc kontynuować pracę po ustaniu mrozów powinieneś zapewnić ochronę przed śniegiem i wodą.
• Prace instalacyjne.

Jeśli zdecydujesz się kontynuować niektóre prace zimą , pamiętaj, że powinno się używać materiałów, które nie wymagają stosowania dużej zawartości wody - na przykład zaprawy wapienne.

Prace, których nie powinno się wykonywać zimą

Wznosząc dom możemy niestety zostać zaskoczeni przez kapryśną jesień lub wczesną zimę. Należy pamiętać, że nagłe zmiany temperatur nie są korzystne dla prowadzonych prac ze względu na utratę jakości przez niektóre materiały stosowane do różnych prac. Jakich prac nie powinno się prowadzić zimą i trzeba uwzględnić, aby zakończyć je przed przymrozkami? Są to tzw. „prace mokre” – czyli:

• murowanie,
• kładzenie tynków,
• wylewanie posadzek,
• tynkowanie

oraz inne prace budowlane, jak:

• prace w gruncie.

Wyżej wymienione prace powinny być realizowane gdy na zewnątrz temperatura nie spadnie poniżej 5 stopni C. Nawet jeśli decydujesz się na prowadzenie prac murarskich i posiadasz do tego niezbędną chemię, obowiązkowo nie zapomnij, że bloczki lub pustaki używane do prac murarskich nie mogą być zamarznięte!

Koszty

Są dwie opinie. Jedna powszechna, druga mniej popularna. Przytaczam obie:

1. Z pewnością koszty wzrosną kiedy zamierzasz prowadzić prace zimą. Inwestorzy muszą liczyć się z większymi wydatkami ze względu na zastosowane materiały, czy ogrzewanie pomieszczeń. Prowadzenie prac w warunkach zimowych będzie skutkowało też zapewne wyższymi kosztami robocizny. Zwolennicy pierwszej opcji uważają z wielka stanowczością, że wykonywanie prac budowlanych zimą powinno się ograniczyć do niezbędnego minimum. Argumentują to przede wszystkim tym, że zimą wylany beton nigdy nie osiągnie oczekiwanej wytrzymałości, a zaprawa murarska będzie się w przyszłości kruszyć.
2. Jednocześnie są tacy, którzy uważają, że budowanie zimą jest obecnie tak samo kosztowne, jak w innych porach roku ze względu na to, że pojawiają się materiały i technologie, dzięki którym można bez szkody na przykład murować w temperaturach do -5 stopni. A łatwiej czasami znaleźć fachowców w miesiącach takich jak listopad, luty czy marzec. Niektórzy więc ryzykują prowadzenie prac budowlanych jak najdłużej się da, a zatrzymanie prac uzależniają od warunków atmosferycznych. Zima w Polsce w ostatnich latach nie wygląda już tak, jak kilkanaście lub kilkadziesiąt lat temu. Są i tacy, którzy decydują się na montaż okien przy temperaturach -10 stopni C. z wykorzystaniem specjalnej pianki.

Mury zimą

Prace murarskie nie powinny być prowadzone zimą. Jeśli mury już stoją, to przy sprzyjającej pogodzie można rozpocząć prace ociepleniowe i tynkowanie elewacji. Do prac w okresie późno jesiennym stosuje się specjalną cementową zaprawę w wersji zimowej. Jeśli temperatura jest bliska 0 stopni, to nie powinno się kontynuować robót elewacyjnych, ponieważ klej do styropianu i zatapiania siatki bardzo wolno wiąże. Z reguły płyty styropianowe pozostawia się bez dodatkowego zabezpieczenia, ale pod wpływem promieni słonecznych wiosną szybko może okazać się, że styropian zżółknie czy nawet zacznie się kruszyć. Wełna mineralna nie może pozostać niezabezpieczona przed zimą. Jeśli to nią ocieplamy, to konieczne jest nałożenie materiału izolacyjnego w postaci warstwy zbrojącej z siatki zatopionej w zaprawie klejącej i pokrycie jej później masą tynkarską. Wiosną przed kontynuowaniem prac obowiązkowo należy podłoże zmyć z osiadłego brudu i pokryć tynkiem podkładowym. Niektóre prace przy elewacjach wymagają wykonania specjalnych osłon na rusztowaniach. Czasami pod nie wtłacza się nawet ciepłe powietrze, aby prace mogły być kontynuowane.

Wnętrze zimą

W dogodnych warunkach, przy odpowiednich zabezpieczeniach można zimą prowadzić pewne prace wykończeniowe we wnętrzach domu. Zakres prac zależy od tego, czy dom jest w stanie surowym otwartym czy zamkniętym. A także od tego, czy dom zimą w budowie jest ogrzewany. Jeśli tak, to można murować w nim ściany działowe, czy zabrać się za prace wykończeniowe – tynki, gładzie czy kafelkowanie.

Koniecznie trzeba pamiętać, że:

- do prac prowadzonych zimą trzeba używać odpowiednich materiałów. Na przykład inne zaprawy, nie wapienne.
- utrzymywanie określonej temperatury we wnętrzach, w których prowadzone są prace – co najmniej 15 stopni C.
- utrzymywanie określonej wilgotności w pomieszczeniach – nieprzekraczającej 70%.
- stosowanie różnego rodzaju domieszek chemicznych wspomagających prace prowadzone zimową porą.

Przed zimą zabezpiecz dach i otwory

Specjaliści postulują, aby przed nadejściem zimy pokryć budynek w stanie surowym otwartym dachem właściwym. Przed zimą dach powinien zostać zabezpieczony na przykład prowizorycznym poszyciem z desek czy płyt OSB. Dobrze jest, aby na całości położyć papę. W każdym otworze – okiennym czy drzwiowym- jeśli nie zostały zamontowane okna i drzwi konieczne jest, by zabezpieczyć je deskami, płytami lub folią. Nie można zrobić tego zbyt szczelnie, ponieważ wnętrza powinny mieć możliwość odprowadzenia wilgoci.

Podsumowanie

W obniżonej temperaturze niektóre czynności wykonuje się z opóźnieniem ze względu na to, że określone materiały zastosowane do prac wolniej schną. Na przykład klej do styropianu schnie 24 godziny, ale w obniżonej temperaturze może to być nawet 2 lub 3 krotnie dłużej – wszystko jest uzależnione od temperatury, wilgotności powietrza, grubości warstwy czy podłoża. Najważniejsze jest, abyś stosując – Ty lub Twoja ekipa budowlana - różnego rodzaju preparaty chemicznie ściśle przestrzegał zapisów w instrukcji użytkowania. Jedną z najważniejszych czynności jest sporządzenie harmonogramu prac i śledzenie warunków pogodowych przed zaplanowanymi, określonymi czynnościami, które wymagają tego, aby temperatura nie spadła poniżej wymaganej wartości. Działania, które podniosą jakość pracy robotników to na przykład zapewnienie im pomieszczenia, w którym będą mogli się ogrzać, wysuszyć przemoczone ubranie, spokojnie się posilić. O to powinien zadbać inwestor. Zimą trzeba pamiętać też o zabezpieczeniu budowy i materiałów budowlanych, tak, aby nie były one narażone na niekorzystne działanie warunków atmosferycznych.

źródło grafik PIXABAY