Okna dachowe pozwalają skutecznie doświetlić poddasze użytkowe, a także zapewnią jego skuteczną wentylację. Wybór okien dachowych nie należy do najprostszych, a mnóstwo rodzajów okien dachowych z pewnością go nie ułatwia. W artykule opisujemy podstawowe rodzaje okien dachowych, prezentujemy ich sposób działania, a także piszemy, jak skutecznie wybierać okna połaciowe.
Doświetlanie poddasza przez okna dachowe
Najpowszechniejszą praktyką stosowaną do doświetlania poddasza światłem naturalnym jest postawienie na odpowiednio duże okna dachowe, które skuteczniej przepuszczą odpowiednią ilość światła dziennego względem okien pionowych. Okna połaciowe efektywnie doświetlą pomieszczenia pod warunkiem, że ich powierzchnia wynosić będzie 1/8 – 1/10 powierzchni podłogi poddasza użytkowego. Dobierając okna pod względem warunków oświetleniowych, warto zwrócić uwagę na zachowanie odpowiedniego konta nachylenia względem podłogi – im będzie on mniejszy, tym okno powinno być dłuższe. Co więcej, przed zakupem okna należy sprawdzić także kąt nachylenia dachu i wysokość ścianki kolankowej, ponieważ im będzie ona wyższa, tym dolna krawędź okna będzie znajdować się wyżej. Wysokie ścianki kolankowe często uniemożliwiają zachowanie dobrej widoczności przez okna połaciowe. W takich przypadkach dobrym pomysłem jest wstawienie dodatkowego okna pionowego, które pozwoli stworzyć zestawienie kolankowe z oknem dachowym.
Doświetlanie poddasza przez okna dachowe, Źródło: portalokienny.pl
Rozmieszczenie okien dachowych oraz ich dobór
Okna dachowe muszą zapewnić odpowiednią: widoczność, nasłonecznienie, komfortową obsługę, a także bezpieczną eksploatację. Jeżeli chcemy, by okno zapewniło dobrą widoczność, musi być ono umiejscowione dość nisko względem podłogi – około 120 cm od jej powierzchni. Górna krawędź okna połaciowego nie powinna wykraczać poza granicę 200 cm od podłogi. Często, by zapewnić sobie odpowiednie nasłonecznienie i widoczność należy postawić na dłuższe okno.
Okno drewniane a plastikowe – które warto wybrać?
W przypadku okien dachowych panuje powszechna opinia, iż okna drewniane okazują się lepszym rozwiązaniem, ponieważ wykonywane są z tego samego materiału co więźba dachowa. Pozwala to na prawidłową pracę ramy okna pod wpływem zmiennych warunków atmosferycznych. Okna drewniane doskonale sprawdzą się do pokojów dziennych i sypialni, z kolei okna plastikowe i powlekane tworzywami sztucznymi sprawdzą się w kuchniach i łazienkach, gdzie ich rama narażona będzie na działanie wilgoci. Niemniej jednak, jeśli kuchnia lub łazienka ma odpowiednio dobrą wentylację, wówczas nic nie stoi na przeszkodzie, by zamontować w nich okna drewniane.
Rodzaje okien dachowych
Podstawowym kryterium ich podziału okien dachowych jest ich konstrukcja. Pod tym względem wyróżniamy sześć podstawowych rodzajów okien dachowych, są to okna: wysokoosiowe, obrotowe, uchylno-obrotowe, uchylno-przesuwne, balkonowe i kolankowe.
- Okna wysokoosiowe
Tego rodzaju okna cechują się wyższą osią obrotu od standardowych okien obrotowych. Zwykle ich oś obrotu umieszczona jest na wysokości ¾ wysokości ościeżnicy, dzięki czemu można je montować na mniejszej wysokości niż zwykłe okna obrotowe. Do ich zalet należy o wiele wyższy komfort użytkowania.
- Okna obrotowe
Okna obrotowe to podstawowy i najpopularniejszy rodzaj okien połaciowych. Ich oś obrotu znajduje się w połowie wysokości ościeżnicy, przez co otwierając tego typu okna można zahaczyć głową. Okna obrotowe montuje się wyżej – co najmniej na wysokości 150 cm między podłogą a dolną krawędzią okna.
- Okna uchylno-obrotowe
Konstrukcja okien uchylno obrotowych pozwala na zmianę ich funkcji otwierania zależnie od potrzeb. Skrzydło połaciowego okna uchylno-obrotowego może być uchylane do przodu, a po zmianie pozycji przełącznika, może również poruszać się obrotowo.
- Okna uchylno-przesuwne
Jest to odmiana okna wysokoosiowego, która dodatkowo wyposażona została w funkcję wysuwania skrzydła do przodu. Okna uchylno-przesuwne mają bardzo szeroki zakres ustawiania pozycji skrzydła.
- Okna balkonowe
Okna balkonowe to niezwykle ciekawe okna, których otworzenie skutkuje opuszczeniem skrzydła okna na dół, do pozycji poziomej, wówczas po bokach rozkładają się składane balustrady. Górne skrzydło tworzy wówczas swego rodzaju daszek. Oś obrotu okien balkonowych umieszczona jest w górnej części ościeżnicy.
- Okna kolankowe
Ten rodzaj okien składa się z pionowego, nieotwieralnego przeszklenia oraz uchylnego lub rozwieralnego okna połaciowego. Okna kolankowe mogą być instalowane na poddaszu z wysoką ścianą kolankową, która uniemożliwia instalację innego rodzaju okna dachowego. Okna kolankowe doskonale doświetlają poddasze, a także zapewniają świetną widoczność z poddasza. Montaż okien kolankowych wymaga wycinania otworu w wieńcu dachu, przez co wymagane jest stosowanie dodatkowych wzmocnień żelbetonowych.
Jak dobierać okna dachowe?
Okna dachowe powinny być dobierane zarówno pod względem konstrukcji, jak i parametrów użytkowych.
Jak dobierać okna dachowe?, Źródło: jaw.com.pl
O doborze okien decydują wymiary poddasza oraz stromość połaci dachu. Okna muszą być dobierane w taki sposób, by zapewnić optymalną widoczność na zewnątrz oraz prawidłowe natężenie oświetlenia zewnętrznego. Okno należy zamocować na takiej wysokości, by jego klamka znajdowała się w zasięgu ręki domowników. Jeżeli okno musi być zamontowane nisko, wówczas doskonale sprawdzą się okna uchylno-obrotowe. W przypadku wysokich pomieszczeń oraz przy dużej połaci dachu świetnie sprawdzą się okna obrotowe o podwyższonej osi obrotu.
Parametry okien dachowych
Bezsprzecznie najważniejszym parametrem okien są ich współczynniki Uw, Ug i g. Współczynnik Uw określa straty ciepła dla całego okna. W przypadku domów o niskim zapotrzebowaniu energetycznym okno dachowe powinno cechować się współczynnikiem Uw na poziomie nie większym niż 0,9 W/(m2·K), przy czym na rynku spotkać możemy okna, które dysponują współczynnikiem Uw na poziomie mniejszym od 0,5 W/(m2·K).
Kolejnym parametrem, na który warto zwrócić uwagę, dobierając okna dachowe, jest współczynnik przepuszczalności energii słonecznej – g. Im wyższy współczynnik g, tym więcej promieni słonecznych dotrze do wnętrza poddasza. Dobrym rozwiązaniem okażą się okna dachowe o dość niskim współczynniku g, co pozwoli ograniczyć nagrzewanie się poddasza. Współczynnik g w przypadku okien dachowych nie powinien przekraczać 50%.
Współczynnik przenikania ciepła Ug dotyczy strat ciepła pakietów szybowych. Nie powinien wynosić on więcej niż 0,8 W/(m2·K), przy czym na rynku z powodzeniem znajdziemy bardziej energooszczędne konstrukcje, które mogą zaoferować współczynnik Ug nawet na poziomie 0,3 W/(m2·K) w przypadku kryptonu oraz 0,5 W/(m2·K) w przypadku argonu.
Marcin Cichocki
Magister inżynier Elektrotechnik i copywriter techniczny z wieloletnim doświadczeniem. Pisze content techniczny - od AGD/RTV, przez IT, budowlankę, aż po wysoce niszowe branże. Pasjonat sportu i miłośnik dobrej fantastyki. Więcej o nim przeczytasz w Kuźni Treści, w której wykuwa swój content.