Jak wymienić uszkodzoną dachówkę

Z czasem może dojść do uszkodzenia pojedynczych dachówek. Najczęściej jest to spowodowane silnym wiatrem i zmianami temperatury, wskutek czego na powierzchni dachówek powstają rysy i pęknięcia. Czasami upadek gałęzi bądź silny grad potrafi uszkodzić elementy pokrycia dachowego. Uszkodzone pojedyncze dachówki należy wymienić jak najszybciej, gdyż nieszczelne pokrycie będzie przyczyną przeciekania dachu. Jak je wykonać bez wzywania profesjonalisty?

Zanim wymienisz dachówkę rozpoznaj jej typ

Sposób usuwania pojedynczych dachówek zależy od sposobu ich zamocowania do drewnianych łat.

Najstarsze są karpiówki – płaskie dachówki, kształtem przypominające łuskę karpia. Obecnie najpopularniejsze są karpiówki zakończone półokrągło. Na łatach mocuje się je dzięki zaczepom na dolnej powierzchni, jeśli zaś wyposażone są w otwory, przybija się je o nich gwoździami.

Karpiówki można układać w łuskę, wówczas do jednej łatwy jest przymocowany jeden rząd dachówek. Inny sposób układania to w koronkę, kiedy na jednej łacie znajdują się dwa rzędy dachówek, przesunięte względem siebie o połowę szerokości dachówki.

Karpiówki, Źródła: Pinterest.com

Nowsze od karpiówek są dachówki zakładkowe. Od spodu każdy element ma wyprofilowany zaczep, który zahacza się o łatę. Po bokach i od strony czoła znajdują się wyprofilowane zamki, które podczas pokrywania dachu należy zaczepić o siebie tworząc jednolite pokrycie dachowe. Zamki poprawiają szczelność pokrycia. Wśród dachówek zakładkowych znajdują się: renesansowe, marsylki, romańskie (inaczej śródziemnomorskie, greckie lub toskańskie).

Dachówki zakładkowe, Źródła: Pinterest.com

Zamków nie mają esówki inaczej nazywane holenderkami. Nazwa pochodzi od charakterystycznego kształtu przypominającego literę S. Większość esówek ma od spodu wyprofilowane zaczepy, które zahacza się na łatach. Obecnie jednak dostępne są również esówki z zamkami.

Holenderki, Źródła: Pinterest.com

Wśród dachówek są też, tworzące komplet, mnich i mniszka. Na wklęsłe mniszki układa się wypukłe mnichy, które do łat mocuje się klamrami lub drutem. Pokrycie nie jest bardzo szczelne, za to efektowne, chociaż ciężkie i drogie. Z tego powodu jest najczęściej stosowane do renowacji dachów w obiektach zabytkowych.

Mnich i mniszka, Źródła: Pinterest.com

Wymiana uszkodzonej dachówki

By wymienić dachówkę na nową, musimy zazwyczaj udać się do składu budowlanego po jej uzupełnienie. Jeśli nie jesteśmy pewni jej rodzaju bądź koloru, warto rozebrać dachówkę sąsiadującą z tą uszkodzoną i zabrać ze sobą. Zakupione uzupełnienie musi być identyczne z tym uszkodzonym – dlatego praktyczne jest zachowanie kilku dachówek zaraz po położeniu pokrycia dachu. Jeśli tego nie zrobiliśmy, musimy zdać się na aktualną ofertę producentów. Pamiętajmy również o tym, że wymieniona dachówka nie będzie od razu wtapiała się w pokrycie dachowe, gdyż nie jest jeszcze poddana niszczącemu działaniu deszczu czy promieniowania UV. Nie musimy jednak się tym martwić, gdyż z biegiem lat pokryje się ona nalotem i nie odróżnimy jej od pozostałych dachówek.

Najłatwiejsze jest zdejmowanie karpiówek i esówek, które podczas układania są tylko zahaczane o łaty wyprofilowanymi zaczepami lub przybijane do nich gwoździami. Wówczas wystarczy unieść sąsiednie dachówki z wyższego rzędu i podłożyć pod nie kliny, a następnie wyciągnąć gwóźdź i zdjąć uszkodzoną dachówkę. Dachówki mocowane są do łat również za pomocą klamer metalowych lub śrub, jednak sposób ich wymiany jest taki sam.

Nieco trudniejsze jest zdejmowanie dachówek mających na krawędziach wyprofilowane zamki. Ponieważ zamki zazębiają się, konieczne jest podważenie również dachówki sąsiedniej z tego samego rzędu. W miejsce usuniętej wstawia się nową, koniecznie tego samego rodzaju i mocuje ją tak, jak przytwierdzony był element uszkodzony. Na tej samej zasadzie wymienia się większe fragmenty pokrycia dachu.

Najpopularniejsze są karpiówki, które mocuje się do łat gwoździami poprzez znajdujące się w dachówce otwory.

Do grupy dachówek zakładkowych należy marsylka.

Esówki, podobnie jak karpiówki mają od spodu wyprofilowane zaczepy, które opiera się na łatach.

Dachówki mocuje się do łat. Podczas wymiany uszkodzonego elementu, należy unieść dachówki z sąsiedniego rzędu, aby umożliwić jego odczepienie.

Pamiętaj o bezpiecznym poruszaniu się po dachu

Jeśli wymianę uszkodzonej dachówki wykonujemy na własną rękę, musimy pamiętać o podstawowych zasadach poruszania się po dachu. Do tego zadania służą ławy i stopnie kominiarskie czy wyłaz dachowy, które powinniśmy przewidzieć już na etapie projektowania dachu. Jeśli nasze pokrycie nie posiada takich elementów, a nie mamy doświadczenia w tego typu pracach, lepszym wyborem będzie wezwanie fachowca.
Zobaczcie również film w angielskojęzycznej wersji o tym, jak powinno wyglądać prawidłowe wymienianie uszkodzonych dachówek zależnie od ich rodzaju i sposobu łączenia:

Jedna uszkodzona dachówka to nie problem

Wymiana uszkodzonej dachówki to konieczność, szczególnie, że może ona zapoczątkować proces niszczenia całego pokrycia dachowego. By zauważyć ubytki w dachu, musimy pamiętać o regularnych przeglądach, przynajmniej raz do roku. Wymianę dachówki przeprowadzamy zawsze w zależności od jej rodzaju i naszych umiejętności – jeśli chodzenie po dachu jest dla nas zbyt niebezpieczne, lepiej wezwać fachowca, nie czekając aż uszkodzeniu ulegnie większa część dachu.

Jak skończyły się wasze próby wymiany? Podejmujecie je samodzielnie czy wolicie skorzystać z usług fachowca?