Frezarki to elektronarzędzie, które może zastąpić zarówno dłuto, jak i szlifierkę. Frezarka umożliwia precyzyjną obróbkę elementów drewnianych – głównie płyt, listew oraz desek. Pozwala sprawnie wykonywać: dekoracyjne wcięcia, wręby, pióra, wpusty, czy profilowane krawędzie. Dla dobrej frezarki problemem nie będą również czopy, wczepy, felce, czy wręgi. W artykule podpowiadam, jak dobrać frezarkę oraz na co zwrócić uwagę przed podjęciem zakupowej decyzji.
Rodzaje frezarek
Dobór frezarki powinien być podyktowany przede wszystkim zakresem prac, jakie zamierzamy nią wykonać. Istnieje kilka klasyfikacji, które pozwalają skategoryzować te elektronarzędzia. Jedną z kluczowych jest umiejscowienie wrzeciona we frezarce.
Umiejscowienie wrzeciona
Pod względem umiejscowienia wrzeciona wyróżnia się trzy rodzaje frezarek: górnowrzecionowe, dolnowrzecionowe i równowrzecionowe.
Frezarki górnowrzecionowe to najpopularniejszy typ frezarek występujących na rynku. Wrzeciono montowane jest nad stołem, przez co frezarki są bezpieczne i łatwe w użyciu. Cechują się niewielką wydajnością, stosunkowo prostą obsługą, a także możliwością zachowania powtarzalności wzorów. Ich głównym przeznaczeniem jest wykonywanie ozdobnych otworów w drewnie i dedykowane są głównie bardziej amatorskim pracom.
Rodzaje frezarek, Źródło: Bosch
Frezarki dolnowrzecionowe posiadają wrzeciona umiejscowione pod stołem roboczym, przez co są o wiele bardziej niebezpieczne i zdecydowanie nie nadają się do użytku przez amatorów. Kierowane są głównie do fachowców, którzy oczekują od frezarek szerszych możliwości obróbki drewna oraz większej wydajności.
Na rynku możemy spotkać się również z frezarkami równowrzecionowymi, w których wrzeciono umiejscowione jest na linii stołu. Służą one bardziej specyficznym pracom. W sprzedaży znajdziemy frezarki jedno- i wielowrzecionowe.
Typ frezarki
Poza podziałem związanym ze zlokalizowaniem wrzeciona, frezarki kategoryzuje się również wedle przeznaczonych jej prac. Wedle tego kryterium można wymienić lamelownice (frezarki nutowe), które wykorzystywane są do frezowania wypustów do łączenia i rowków, a także frezarki krawędziowe, które wykorzystywane są do łatwego frezowania krawędzi.
Parametry frezarek, na które warto zwrócić uwagę
Wśród kluczowych parametrów urządzenia – poza jego budową i przeznaczeniem – warto zwrócić uwagę na moc, prędkość i maksymalną średnicę frezu oraz dodatkowe wyposażenie frezarki.
Parametry frezarki, Źródło: DeWalt
Moc frezarki
Moc urządzenia determinowana jest przez rodzaj obrabianego materiału oraz średnicę montowanych frezów. W przypadku frezowania drewna, laminatów i aluminiów wyróżnia się frezarki dysponujące mocą od 0,8 do 5,6 kW. Im większa moc, tym frezarka sprawniej poradzi sobie z obróbką materiału. Jeśli frezarka będzie służyła do bardziej zaawansowanych prac, wówczas konieczne będzie wyposażenie się w elektronarzędzie dysponujące pewnym zapasem mocy. Zapas mocy przy pracach amatorskich nie jest obligatoryjny.
Pod względem mocy silnika elektrycznego, frezarki można w sposób ogólny podzielić na trzy grupy urządzeń:
- frezarki o mocy do 0,8 kW – wykorzystywane do frezowania rowków, połączeń i krawędzi w miękkich materiałach,
- frezarki o mocy od 0,8 do 0,9 kW – wykorzystywane do podstawowego frezowania w nieco twardszych materiałach,
- frezarki o mocy od 0,9 do 1,5 kW – uniwersalne frezarki przeznaczone do szerokiego zakresu prac.
Prędkość frezowania
Prędkość poruszania się wrzeciona warunkuje gładkość otrzymywanej po frezowaniu powierzchni. Im większa ilość obrotów, tym obróbka materiałów będzie przebiegać szybciej oraz płynniej. Ważne jest, by frezarka oferowała regulowanie prędkości poruszania się wrzeciona.
Maksymalna średnica frezu
Średnica frezu powiązana jest bezpośrednio z mocą frezarki. Im większy frez, tym moc urządzenia powinna być większa. Co więcej, im większa średnica frezu, tym frezarka dedykowana jest bardziej wymagającym i mniej precyzyjnym pracom.
Dodatkowe wyposażenie frezarki
Wśród dodatkowego osprzętu implementowanego we frezarkach można wyróżnić:
- prowadnicę równoległą wpływającą na stabilność frezowania,
- ogranicznik mikrometryczny pozwalający ustalić precyzyjną głębokość frezowania,
- ogranicznik rewolwerowy ograniczający głębokość frezowanych rowków,
- system odprowadzania wiórów dbający o czystość przestrzeni roboczej,
- cyrkiel ułatwiający prowadzenie frezu po okręgu,
- pierścień kopiujący pozwalający powtarzać wcześniej wykonany wzór frezu,
- diodę doświetlającą przestrzeń roboczą, która jest niezbędna podczas frezowania w zaciemnionych miejscach.
Popularne modele frezów
Istnieje kilkanaście rodzajów frezów wykorzystywanych we frezarkach. Wśród nich należy wymienić frezy:
- sednikowe – do wycinania gniazd o okrągłym kształcie,
- stożkowe – do wycinania stożkowych gniazd lub skośnego fazowania,
- prostokątne – do wycinania felców na brzegach (wręgowania),
- spiralne – do obróbki tworzyw sztucznych (konstrukcja zapobiegająca nagrzewaniu się materiału),
- sprężynowe – do wykonywania tzw. piór wzdłuż krawędzi płyt i desek,
- trójkątne – do wykonywania rowków o przekroju trójkątnym,
- tarczowe – do wypustów w deskach i płytach i wykonywania rowków w wąskich krawędziach.
Marcin Cichocki
Magister inżynier Elektrotechnik i copywriter techniczny z wieloletnim doświadczeniem. Pisze content techniczny - od AGD/RTV, przez IT, budowlankę, aż po wysoce niszowe branże. Pasjonat sportu i miłośnik dobrej fantastyki. Więcej o nim przeczytasz w Kuźni Treści, w której wykuwa swój content.