Chętnie korzystamy z płyt gipsowo-kartonowych, które są znane w polskim budownictwie od lat 50 XX wieku. Dużą popularność zawdzięczają swojej uniwersalności – można je układać na podłogach, na ścianach, sufitach bądź tworzyć całe systemy suchej zabudowy, które będą pełniły np. funkcję szafy. Jakie płyty nadają się do pomieszczeń mokrych? O czym należy pamiętać w czasie montażu, by konstrukcja była trwała i w 100% odporna na działanie wilgoci?
Płyty gipsowo-kartonowe są wykonywane z materiałów nieodpornych na wodę, zaś sam gips ma właściwości higroskopijne. Nie oznacza to jednak, że nie możemy tego rodzaju wykończenia ścian stosować w tzw. pomieszczeniach mokrych, jak np. łazienka, salon kąpielowy, domowe spa czy nawet kuchnia. Należy tylko zastosować przeznaczony do tego materiał oraz odpowiednio go wykończyć.
Rodzaje płyt, które stosuje się w pomieszczeniach mokrych
Płyty H2 – najpopularniejszy wybór do domu
Płyty g-k, nazywane powszechnie wodoodpornymi, w rzeczywistości są płytami impregnowanymi, mającymi atest na odporność przeciw wilgoci. Dawniej były one oznaczane symbolem GBKI, dzisiaj stosuje się nazewnictwo H2. Najłatwiej rozpoznać je po charakterystycznym zielonym kolorze. Ich grubość to na ogół 12,5 mm, chociaż są dostępne również w innych rozmiarach.
Płyty H2 są przeznaczone są do pokrywania ścian i sufitów w pomieszczeniach, gdzie wilgotność względna wynosi zazwyczaj 70%, lecz nie więcej niż 85% w razie np. brania kąpieli. Maksymalna wilgotność nie może utrzymywać się w pomieszczeniu dłużej niż przez 10-12 godzin w ciągu doby – konieczna jest również sprawna wentylacja. Ich całkowite wchłanianie wody wynosi mniej niż 10%, a powierzchniowe wchłanianie wody mniej niż 220g/m2. Na rynku można również znaleźć płyty g-k H1, w których całkowite wchłanianie wody wynosi mniej niż 5%, a powierzchniowe poniżej 180 g/m2.
Łazienka z płyt g-k, Zdjęcie: Pixabay.com
Płyty gipsowe obustronnie laminowane matą szklaną
Od kilku czy kilkunastu lat dostępne są również płyty o podwyższonej odporności na wilgoć. Można je stosować jako podkład pod glazurę w pomieszczeniach wilgotnych (łazienkach, kuchniach, pralniach), a także w tych pomieszczeniach, w których duża zawartość wilgoci w powietrzu utrzymuje się przez dłuższy czas, czyli m.in. na basenach i w łaźniach. W płytach tych, gipsowy rdzeń został wzbogacony środkami zmniejszającymi wchłanianie wody oraz eliminującymi powstawanie pleśni. Ponadto nie jest on osłonięty kartonem, lecz materiałem na bazie włókna szklanego. Zgodnie z normą, ich nasiąkliwość jest mniejsza niż 5%.
Płyty płaskie włóknistwo-cementowe
Warto również wspomnieć o płytach, które można stosować w pomieszczeniach, w których wilgotność względna nie przekracza 90%, a temperatura spada nawet poniżej 0 stopni C. Są one idealne zarówno do wnętrz, jak i na zewnątrz, gdyż z powodzeniem stosuje się je do wykonywania systemów elewacyjnych czy podbitek.
Dodatkowe zabezpieczenie
Producenci płyt gipsowo-kartonowych zalecają szczególnie staranne zabezpieczanie ich powierzchni w pomieszczeniach mokrych. Jeśli chcemy wykończyć ścianę płytkami ceramicznymi, wówczas należy najpierw pokryć je płynną membraną, która po wyschnięciu utworzy wystarczającą barierę dla wilgoci. Stosowanie folii w płynie (jedno- lub dwuskładnikowych) szczególnie zalecane jest w miejscach, gdzie wymagana jest duża wodoszczelność, np. przy natryskach. Jej użycie poleca się także w przypadku wspomnianych płyt o podwyższonej odporności na wilgoć, o ile mają być narażone na długookresowe oddziaływanie wilgoci. Płyty te w pomieszczeniach mocno wilgotnych i mokrych długookresowo należy zabezpieczyć aż trzema warstwami płynnej folii, nanoszonymi przed położeniem okładziny ściennej.
W obrębie kabin natryskowych, przy wannie lub przy umywalce za pomocą folii w płynie należy wykonać uszczelnienie do wysokości co najmniej 30 cm powyżej miejsc narażonych na działanie wody. Warto dodatkowo wkleić wkładki narożnikowe, które osłonią miejsce połączenia.
Płyty gipsowo-kartonowe powinny być montowane z zachowaniem 10-milimetrowej szczeliny od podłoża. W miejscu połączenia płyt z posadzką należy zastosować folię w płynie zbrojoną specjalną taśmą uszczelniającą. Wszystkie przejścia rur oraz innych instalacji powinny być uszczelnione specjalnym pierścieniem samouszczelniającym lub zabezpieczone folią w płynie. Mimo użycia w pomieszczeniach wilgotnych i mokrych wyspecjalizowanych płyt gipsowo-kartonowych, musimy pamiętać o zapewnieniu szczególnie sprawnej wentylacji.
W pomieszczeniach mokrych stosuje się różne sposoby zabezpieczania powierzchni. Można użyć środku gruntującego zmniejszającego migrację wilgoci w głąb płyty. Takie rozwiązanie można jedynie stosować na ścianach i na sufitach, które nie są narażone na bryzgi wody, w bardzo dobrze wentylowanym pomieszczeniu – niezależnie od tego, czy stosujemy farbę emulsyjną czy płytki ceramiczne. Podobne zabezpieczenie można zastosować na ścianę w miejscu narażonym na pojedyncze bryzgi wody np. w pobliżu umywalki, ale jedynie wtedy, gdy wykańczamy całość płytkami ceramicznymi.
Do łazienek i pomieszczeń o podwyższonej wilgotności powietrza nadają się płyty gipsowo-kartonowe impregnowane (fot. Knauf).
Połączenia i krawędzie płyt należy starannie zaszpachlować.
Do wzmacniania połączeń płyt w pomieszczeniach wilgotnych służy taśma z włókna szklanego.
Montaż płyt gipsowych w pomieszczeniach mokrych
Niestety pokrycie płyt gipsowych folią w płynie nie zabezpiecza konstrukcji przed rdzewieniem i korozją. Standardowe profile stosowane do płyt g-k charakteryzują się ocynkiem Z100 i powinny być stosowane w pomieszczeniach do 60-70% wilgotności pod warunkiem ich szczelnego osłonięcia. Do łazienki, toalety i innych pomieszczeń, w których może dochodzić do wilgotności nawet 85%, powinniśmy zastosować profile Z275, wykonane z blach o kategorii korozyjności C3. Na rynku są również dostępne blachy o kategorii korozyjności C5 (im wyższa tym lepiej).
Poza odpowiednimi profilami, do montażu powinniśmy również zastosować masy szpachlowe hydro, które posiadają zwiększoną odporność na wilgoć. Wybierając akcesoria takie jak wieszaki czy łączniki, również zwróćmy uwagę na poziom odporności na wilgoć. Jeśli chcemy poprawić właściwości akustyczne w przegrodzie, powinniśmy zastosować wełnę mineralną hydrofobizowaną, by wilgoć nie wnikała w głąb struktury.
Montując płyty g-k w łazienkach, w miejscach, gdzie będą one pokryte glazurą, warto zastosować nawet dwie warstwy, by usztywnić je i poprawić ich trwałość.
Płyty g-k do zadań specjalnych
Chcesz stworzyć zabudowę dekoracyjną – obudować stelaż do wc bądź wykonać dekoracyjne półki pod prysznic? Nic trudnego! Pamiętaj jedynie o tym, że wybranie odpowiednich płyt g-k to jedynie połowa sukcesu – należy zadbać o odpowiednią konstrukcję, wykończenie i zabezpieczenie powierzchni przed niszczącym działaniem wilgoci. Przypomnijcie sobie również, jakie są najczęstsze błędy w czasie montażu płyt g-k!
Jakie są wasze doświadczenia w kładzeniu płyt o podwyższonej odporności na wilgoć?
Jacek
Zjadł zęby na budowlance – dość powiedzieć, że w branży siedzi od kilkudziesięciu lat. Prawdziwy człowiek orkiestra. Najdłużej związany z naszym portalem. Najczęściej udziela praktycznych porad związanych z budową i remontem. Prywatnie miłośnik żeglarstwa i kryminałów.