Kiedy warto wymienić grzejniki?

Grzejniki często są wymieniane ze względów estetycznych, nie jest to jednak zawsze słusznie posunięcie. Powinniśmy ograniczyć się do wymiany, gdy grzejnik ulegnie uszkodzeniu lub jeśli konieczny jest remont instalacji grzewczej. Oczywiście możemy zrobić to ze względów estetycznych, ale warto zwrócić uwagę na kilka ważnych aspektów.

Grzejniki muszą być odpowiednio dobrane do rodzaju instalacji (wysoko- lub niskotemperaturowa), od tego bowiem zależy możliwość precyzyjnego regulowania temperatury czynnika grzewczego oraz wymagana moc i pojemność wodna grzejników. Zatem wymiana kotła c.o. jest jednym z momentów, kiedy zazwyczaj trzeba zmienić także grzejniki. Ale nie tylko.

Kiedy warto wymienić grzejniki? Zdjęcie: Unsplash.com

Kiedy nie warto

Jeśli mieszkamy w starym domu, w którym są żeliwne grzejniki podłączone są od dawna do niewymienianej instalacji – nie powinniśmy ich ruszać. W takiej instalacji z pewnością woda jest zanieczyszczona drobinkami pochodzącymi z korozji rur. Znajdują się one również w grzejnikach. Wymienienie owych grzejników na nowoczesne, np. płytowe, które są bardziej delikatne, z pewnością spowoduje szybkie ich uszkodzenie. Z kolei wymiana na takie same „żeberka” tylko, że nowe będzie miała przede wszystkim walor estetyczny, ale przy okazji może posypać się starą instalacja. Zamiast tego można postawić na ich przemalowanie lub ewentualnie zaplanowanie modnej obudowy, która je ukryje bez znaczącego wpływu na emisję ciepła.

Gdy instalacja centralnego ogrzewania współpracuje z kotłem zasilanym paliwem stałym, wówczas nie ma możliwości precyzyjnej regulacji temperatury wody w obiegu. Jeśli zatem założymy grzejniki o małej pojemności wodnej, to gwałtowny wzrost ciśnienia wody pod wpływem wzrostu temperatury może spowodować uszkodzenie instalacji. Oczywiście, instalacja jest chroniona naczyniem wzbiorczym, niemniej takie ryzyko istnieje.

Również nie ma potrzeby wymieniania grzejników podczas prowadzenia prac związanych z termomodernizacją budynku. Teoretycznie, jeśli do tej pory nie było w nim zimno, wystarczyłyby grzejniki o mniejszej mocy. W praktyce jednak zysk ze zmniejszenia kosztów ogrzewania w bardzo długim czasie nie zrównoważy kosztów związanych z modernizacją instalacji. O wiele łatwiejszym rozwiązaniem jest zakup termostatów na grzejniki wraz z systemem mierzącym temperaturę – a przy ewentualnej wymianie na nowe urządzenia po prostu przełożymy, więc nie będą to zmarnowane pieniądze.

Znów wrócimy do starej instalacji. Bardzo często zdarza się, że grzejniki są chłodne u dołu, a ciepłe tylko u góry i przy wejściu gorącej wody. Przyczyny mogą być dwie. Pierwsza to zamulenie grzejnika, druga – zapowietrzenie. W pierwszym przypadku wystarczy zdjęcie grzejnika i przepłukanie go, w drugim zaś – założenie na końcu grzejnika korka z odpowietrznikiem. W przypadku żeliwnych grzejników jest to proste. Problem może się pojawić, jeśli mamy grzejniki aluminiowe, często bowiem gwint ulega uszkodzenia podczas próby odkręcenia korka.

A kiedy warto

Gdy grzejnik przecieka – wymiana jest niezbędna. Renowacja powinna być wykonana także wtedy, gdy jest widoczna korozja elementów metalowych i pęknięcia żeliwa. Również po wymianie kotła c.o. na kondensacyjny, podgrzewający wodę do niższej temperatury niż kotły na paliwa stałe, może się okazać, że dotychczasowe grzejniki mają za małą moc. Po prostu nie wystarczają do dostatecznego ogrzania domu. Instalujemy wtedy nowe, odpowiednio dobrane do potrzeb. Trzeba jednak zauważyć, że nie zawsze jest to koniecznością. Często bowiem dawniej instalowano grzejniki o mocy większej niż wynikało to z zapotrzebowania na ciepło. Może się więc okazać, że po wymianie stare grzejniki staną się jak najbardziej odpowiednie. Jednak wymaga to przeliczenia, które powinien wykonać fachowiec-instalator i naszej opinii co do ich wyglądu – być może inwestując już w system grzewczy, zadbamy także o modenizację domu.

Jeśli dochodzi nie tylko do wymiany kotła, ale całej instalacji centralnego ogrzewania z powodu niedrożnych, skorodowanych czy nieszczelnych przewodów, wymiana grzejników jest konieczna.

Z pewnością warto też wymienić w łazience stary grzejnik na rurkowy lub inny model łazienkowy. Zyskamy wtedy niezłą suszarkę, na której można powiesić wilgotny ręcznik.

Decyzja zmiany grzejników, jeśli nie są w najgorszym stanie powinna być poprzedzona analizą rachunków za ogrzewanie – jeśli budynek jest docieplony, okna szczelne, to główną przyczyną wysokich opłat mogą być właśnie niesprawne grzejniki. Jeśli tak nie jest, warto zadbać o gruntowne ocieplenie, wymianę okien, a także przeprojektowanie instalacji centralnego ogrzewania.

Chęć posiadania takiego grzejnika (aluminiowy, możliwy do stosowania także w łazience) może przegrać ze zdrowym rozsądkiem, jeśli chodzi o wymianę grzejników. (fot. Hellos)

Podczas wymiany grzejnika łazienkowego na rurkowy nie musimy zmieniać instalacji. Trzeba tylko poszukać grzejnika z zasilaniem bocznym (fot. Letar)

Jeśli powodem wadliwego działania grzejnika jest zapowietrzenie, wystarczy wymienienie korka na taki, który jest wyposażony w odpowietrznik. (fot. Hydroland)

Jak wymienić grzejnik – nie będzie tak łatwo

Potrzeba wymiany grzejników pojawia się często dopiero w okresie jesiennym, dlatego pierwszym problemem będzie opróżnienie ich z zalegającej wody – administracja budynku może nie zezwolić na takie działania lub wycenić je zbyt wysoko. W przypadku domów jednorodzinnych nie powinno to stanowić żadnego problemu. Co ciekawe, można wykonać zabieg zamrażania instalacji, by zdjąć grzejnik i zamontować nowy, bez konieczności spuszczania wody.

Wymiana grzejników powinna być wykonana poza sezonem grzewczym, najlepiej pod koniec lata, unikając problemów ze spuszczaniem wody, zamrażaniem rur itd. Dodatkowo jesienią czy zimą możemy doprowadzić do wychłodzenia pomieszczeń, o ile nie zapewnimy alternatywnego źródła ciepła.

Jak wybrać grzejnik? Najważniejsze poza wyglądem, powinna być moc grzewcza – w starym budownictwie w zakresie ok. 130-200 W/m2 (bez docieplonego budynku) i 90-110 W/m2 w obiektach z lat 80. I 90. Nowe domy i mieszkania powinny mieć zainstalowane urządzenia o mocy 50-70 W/m2. Dokładne obliczenie można wykonać w oparciu o normę PN-EN 12831 – Instalacje ogrzewcze w budynkach. Metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego.

Jeśli nie chcemy wykonywać obliczeń samodzielnie i podejmujemy się wymiany całej instalacji, najlepszym rozwiązaniem jest zatrudnienie specjalisty. Producenci grzejników często podają moc ogniwa zależnie od temperatury wody, która przez niego przepływa i temperatury pokoju, w jakiej będzie pracowało urządzenie. Według polskich norm podczas badania mocy cieplnej grzejników konwekcyjnych podaje się temperaturę zasilania grzejnika na poziomie 75 stopni C, temperaturę wypływu wody na poziomie 65 stopni C i temperaturę pomieszczenia wynoszącą ok. 20 stopni C. Wykonując powyższe obliczenia uzyskujemy średnią arytmetyczną różnicy temperatury między otoczeniem i grzejnikiem na poziomie 50 stopni C – ta wielkość to ΔT.

Zatem decydując się na zakup grzejnika należy dowiedzieć się, jaka jest temperatura wody w instalacji, obliczyć moc cieplną potrzebną do ogrzania danego pomieszczeni i wybrać produkt odpowiadający naszym potrzebom. Na rynku najpopularniejsze są grzejniki żeliwne, aluminiowe i z miedzianymi elementami grzejnymi. Nie należy jednak kierować się wyglądem, a aspektem praktycznym – przykładowo nie powinno się montować grzejników aluminiowych do miedzianych rur ze względy na zjawisko elektrokorozji lub zadbać o brak ich bezpośredniego kontaktu i dodanie do wody grzewczej środka przeciw korozji.

Podczas wyboru grzejnika ważny jest jego rodzaj, materiał wykonania i wygląd, dlatego koniecznie zapoznaj się z naszymi wcześniejszymi poradami. Sprawdź, jakie są nowoczesne grzejniki i modne sposoby ich zawieszenia, jak wybrać grzejnik podczas remontu instalacji grzewczej. A może chcesz pozbyć się starych grzejników i zastosować nowoczesne rozwiązania?

Kiedy warto wymienić grzejnik? Zdjęcie: Unsplash.com

Zobacz również film o tym, jak wymienić grzejnik na model aluminiowy:

Wymiana grzejnika niekoniecznie na własną rękę

Wymiana grzejnika nie zawsze może i powinna być przeprowadzona na własną rękę, szczególnie jeśli mamy do czynienia ze starą instalacją. Warto zasięgnąć opinii specjalistów i skorzystać z ich usług, jeśli nie jest to zwykła wymiana grzejnika na inny, bardziej estetyczny model, a potrzeba podyktowana przestarzałą instalacją, skorodowanymi czy przeciekającymi urządzeniami grzewczymi. Pomyślmy także wcześniej o sprawności grzejników – gdy rozpocznie się nowy sezon grzewczy, jest już za późno na bezproblemową wymianę.