Kołki montażowe są niezbędne w czasie budowy domu, remontu mieszkania czy choćby prostej zmiany dekoracji. Za każdym razem ich rodzaj musimy dobrać do warunków pracy, materiału w jakim go umieszczamy oraz spodziewanego obciążenia. Jakie są zatem rodzaje kołków i jak prawidłowo je stosować?
Rodzaje wkrętów i kołków, Źródło: Pixabay.com
Wstępne informacje na temat kołków montażowych
Kołki to najczęściej używane mocowania, po które sięgają zarówno fachowcy jak i osoby potrzebujące np. powiesić dekorację na ścianie. Są dostępne w kompletach, czyli wkręty z kołkami oraz oddzielnie. Wybierając drugą opcję możemy do zwykłego wkrętu zamocować oczko czy wkręcany haczyk. Dobór odpowiedniego mocowania zaczyna się od wyboru rodzaju, średnicy oraz długości kołka, do którego należy dopasować idealny wkręt. Śruby i wkręty powinny być o 5 mm dłuższe od kołka.
Kołki dobieramy przede wszystkim do podłoża – inne stosuje się w przypadku mocowania elementów w pełnej cegle, w pustaku czy w płycie g-k. Długość powinna być natomiast uzależniona od grubości mocowanego przedmiotu oraz jego ciężaru. Ważną zasadą jest również to, że otwór powinien mieć kilka milimetrów większą głębokość niż wymagana do zakotwienia. Unikajmy montażu kotew zbyt blisko krawędzi podłoża, gdyż w przypadku dużego obciążenia może dojść do zniszczenia mocowania lub oberwania materiału.
Rodzaje mocowań kołków
Kołki można podzielić ze względu na rodzaj mocowania:
- mocowanie siłą tarcia – tradycyjne kołki, nazywane kołkami rozporowymi rozprężnymi. Są one wciskane do wywierconego otworu, co tworzy siłę tarcia utrzymującą go w miejscu.
- mocowanie kształtowe – kołek wprowadzony do materiału ulega deformacji, by wypełnić pustą przestrzeń.
- mocowanie nierozłączne bezpośrednie – kołek jest sklejony z miejscem jego umieszczenia.
Jaki kołek do rodzaju materiału
Kołki standardowe (m.in. do szybkiego montażu) działają na zasadzie rozparcia się jego ścianek podczas dokręcania. Stosuje się je w przypadku małych obciążeń, do większości rodzaju podłoży. Ten rodzaj kołków można używać również w przypadku większych obciążeń, ale w materiałach pełnych (np. cegła).
Ich odmianą są kołki do szybkiego montażu, w których wbija się gwintowany gwóźdź zamiast wkręcania wkrętu. Nadają się do mocowań wielootworowych, gdy otwory wierci się w podłożu np. przez ramę okienną.
Kołki uniwersalne
Kołki uniwersalne to odmiana kołków tradycyjnych, które stosuje się w czasie montażu w materiale pełnym. Wkręt powoduje jednocześnie rozparcie, jak i spęcznienie kołka w czasie dokręcania, dzięki czemu tworzą się charakterystyczne wypusty kotwiące.
Kołki do mocowań w pustych materiałach
Kołki, które utrzymują obciążenia w pustych materiałach muszą tworzyć tzw. grzybek oporowy po wewnętrznej stronie materiału. Przykładem może być np. kołek Molly, który stosuje się w przypadku płyt g-k. Jeśli chcemy zamocować lżejsze przedmioty, możemy zastosować kołki ślimakowe, które osadza się za pomocą specjalnego wiertła. Mocując elementy w stropie, warto użyć również kotw skrzydełkowych.
Kołki do ścian g-k
Ważne miejsce zajmują również kołki, których używa się do mocowania elementów na ścianach z płyt g-k. Tak jak pisaliśmy wcześniej, jednymi z nich jest kołek Molly. Kołki do płyt g-k działają na zasadzie parasola – w czasie wkręcania rozkładają się jego boczne części, które zapewniają odpowiednią nośność. Popularnym rodzajem kołków do płyt g-k są kołki Driva (nylonowe, metalowe) odpowiednie do pojedynczych i podwójnych płyt g-k oraz mocowania obrazów czy półek. W ofercie producentów znajdziemy również kołki metalowe HM z gwintem metrycznym czy z łbem sześciokątnym.
Zobacz praktyczne porady na temat tego, jak montować ścianki g-k.
Kotwy chemiczne
Mówiąc o kołkach montażowych, nie możemy zapomnieć o kotwach chemicznych, które stosuje się w przypadku dużych obciążeń w podłożach pełnych. W czasie mocowania kotwami nie występują siły rozpierające, co ma znaczenie przy mocowaniu elementów np. blisko ścian. W zestawie do montażu znajdują się ampułki z żywicą, utwardzaczem i kruszywem, kotew z gwintem oraz tuleja dziurkowana.
Inne kołki
Kołek montażowy, Źródło: Pixabay.com
Na rynku są dostępne różne rodzaje kołków montażowych, które stosuje się do wielu odmiennych zastosowań. Są to m.in. kołki do schodów do podłoża betonowego czy drewnianego, spiralne kołki do mocowania instalacji, do styropianu czy gazobetonu.
Tabela podsumowująca zastosowanie i rozmiary najpopularniejszych kołków montażowych
NAZWA KOŁKA | WYMIARY | ZASTOSOWANIE |
Koszulki do kołków rozporowych | Średnica 4-20 mm | Cegła, kamień, beton i inne materiały pełne |
Kołki z wkrętem z nacięciem krzyżowym i prostym | Średnica: 6,8,10 lub 12 mm | Cegła, kamień, beton i inne materiały pełne |
Kołki rozporowe z hakiem prostym i oczkowym | Średnica od 6 do 12 mm | Cegła, kamień, beton i inne materiały pełne |
Kołki rozporowe uniwersalne | Średnica od 6 do 10 mm | Cegła, pustak, kamień, beton, płyta g-k |
Kołki rozporowe z wkrętem sześciokątnym | Średnica: 10,12 mm | Cegła, kamień, beton i inne materiały pełne |
Kołki do wbijania | Średnica od 5 do 10 mm | Cegła, kamień, beton i inne materiały pełne |
Kołki metalowe do wbijania | Średnica od 8 do 12 mm | Cegła, kamień, beton i inne materiały pełne |
Kołki do mocowania urządzeń sanitarnych | - | Cegła, kamień, beton i inne materiały pełne |
Kołki do mocowania izolacji | Średnica 10 mm | |
Śruby Molly z hakiem prostym sufitowym | M 4.0 do M 6.0 | Pustak, płyta g-k |
Kołki plastikowe i metalowe Diva (ślimakowe) | - | Płyta g-k |
Kołki BNTF (skrzydełkowe) | - | Płyta g-k |
Kołki rozkładane typu parasol | M 4.0 do M 8.0 | Płyta g-k |
Kotwy metalowe do gazobetonu | M 6.0 do M 12 | Kamień, cegła, gazobeton |
Kołki do różnorodnych zastosowań
Kołki do różnych zastosowań, Źródło: Pixabay.com
Dobór odpowiedniego kołka montażowego zależy od wielu czynników, jednak ma decydujące znaczenie w tym, czy mocowany materiał czy element stworzy stałe i trwałe połączenie z podłożem. Stosowanie tych samych modeli do różnych zastosowań jest błędem, który może kosztować nas lub naszych podwykonawców wiele czasu i pieniędzy.
Jakie, waszym zdaniem, są niezastąpione kołki, które należy mieć zawsze pod ręką?
Monika
Z wykształcenia architekt wnętrz, który jest zapatrzony w nowoczesne i minimalistyczne wnętrza. Z zawodu copywriter, z pasji grafik i kinoman. Zainteresowania naszej ekspertki obracają się wokół wszystkiego co piękne, designerskie i... praktyczne. Jak każdy prawdziwy Polak uważa, że nie ma rzeczy, której nie umiałaby zrobić lub naprawić.