Planowanie nowej inwestycji zawsze wiąże się z oceną jej kosztów i zakresu działania. Zawsze przed rozpoczęciem prac inwestor chce choć orientacyjnie poznać koszty całego przedsięwzięcia. Niezależnie od tego, czy będziemy wznosić kompleks handlowy, dom jednorodzinny czy altanę w ogrodzie. Między innymi po to przygotowuje się kosztorys budowlany. Kto powinien go wykonać, co ma na celu i w czym może jeszcze być potrzebny? Dowiedz się wszystkiego na temat kosztorysu budowlanego.
dowiesz
się:
- jakie są rodzaje kosztorysów,
- do czego potrzebny jest kosztorys budowlany,
- kto wymaga wykonania kosztorysu,
- do kogo się zwrócić o pomoc.
Kosztorys budowlany - co zawiera i kiedy jest niezbędny? zdjęcia: unsplasch.com
Rodzaje kosztorysów budowlanych i ich przeznaczenie
Zanim wskażemy jak wykonywać kosztorys samodzielnie, warto rozróżnić kilka typów kosztorysów. Przedstawiony poniżej podział wiąże się z między innymi z zakresem i dokładnością informacji, które znajdują się w dokumencie. Dodatkowo dany kosztorys można sporządzać na różnych etapach planowania i realizacji inwestycji. Do najważniejszych i najbardziej popularnych typów należy zaliczyć:
- kosztorys inwestorski - najbardziej pełny kosztorys, który obejmuje największą ilość informacji. Wykonywany jest na bazie przedmiaru robót, czyli zestawienia wszytkich prac budowlanych podzielonych na etapy i podetapy. Dodatkowo wyszczególnione są w nim wszystkie materiały potrzebne do wykonania prac wraz z ich aktualnymi cenami. Dodatkowo kosztorys określa czas pracy potrzebny do ich zrealizowania w postaci roboczogodzin ludzi oraz sprzętu,
- kosztorys ofertowy - ten rodzaj dokumentu sporządza wykonawca na prośbę inwestora i stanowi on jego ofertę. Zawiera informacje na temat kosztu realizacji prac, czasu potrzebnego i ewentualnych prac dodatkowych. Najczęściej jest tworzony w oparciu o przedmiar robót dostarczony przez inwestora, a oszacowanie kosztów przez wykonawcę warto porównać z kosztorysem inwestorskim. Pozwoli to porównać cenę i wybrać najlepszą ofertę,
- kosztorys ślepy - ten rodzaj kosztorysu stanowi podstawę inwestycji, która nie ma wyznaczonego terminu realizacji. Zawiera wszystkie szczegóły łącznie z zakresem prac, roboczogodzinami, materiałami i sprzętem. W odróżnieniu od kosztorysu inwestorskiego nie zawiera cen i kosztów,
- kosztorys powykonawczy - sporządzany na bieżąco i podsumowujący poszczególne etapy prac budowlanych. Zazwyczaj ma za zadanie podsumowanie ostatecznych kosztów i porównanie ich z kosztorysem inwestorskim. Szczególnie ważny jest w pracach remontowych, gdzie problemy z oszacowaniem zakresu robót mogą powodować spore różnice. Często stanowi podstawę do aneksowania umowy.
- kosztorys dla banku - jest szczególnym rodzajem kosztorysu, zbliżonym do kosztorysu inwestorskiego, jednak zawiera tylko koszty bez zakresu prac budowlanych i wykończeniowych. Często przeciągający się proces przyznawania kredytu i zmiany cen na rynkach powodują potrzebę dokonywania korekt w tym dokumencie.
Rodzaje kosztorysów budowalnych
Kosztorys budowlany - potrzebny dokument czy strata czasu?
Kosztorys i potrzeba jego wykonania cieszą się skrajnymi opiniami inwestorów. Wielu z nich nie zwraca uwagi na przygotowanie kosztorysu, traktując go jako stratę czasu. Szczególnie dotyczy to inwestycji prywatnych, przeprowadzanych na niewielką skalę i finansowanych ze środków własnych. Wykończenie tarasu przed domem czy budowa ogrodzenia z siatki często realizowane są z materiałów gromadzonych wcześniej lub z pozostałości po innych konstrukcjach. Wówczas trudno oszacować koszty materiałów. W przypadku pomocy ze strony bliskich czy sąsiadów koszt robocizny także nie jest możliwy do policzenia.
Mimo tych trudności wykonanie kosztorysu zawsze jest sposobem na uporządkowanie zakresu i przebiegu prac budowlanych. Jego najważniejszym zadaniem jest rozpisanie kolejności wykonywania robót i zaplanowanie ich. Często analiza kosztorysu może doprowadzić do odnalezienia lepszych rozwiązań, co poprawi organizację budowy. Mając rozpisane prace i materiały potrzebne do ich wykonania, łatwiej jest też znaleźć rozwiązanie na wypadek braku materiału czy trudności z wynajmem maszyn budowalnych. Poza tym przedstawienie ślepego kosztorysu budowy altany pomocnikom czy podwykonawcom pozwoli im przygotować się do realizacji konkretnych zadań.
Wcześniej wymieniliśmy czysto praktyczne zalety wykonania kosztorysu. Jednak przy większych inwestycjach, nawet realizowanych prywatnie, kosztorys jest po prostu niezbędny. Chodzi o potrzebę uzyskania kredytu bankowego na wykonanie domu jednorodzinnego czy nawet przybudówki. Wówczas bank bezwzględnie wymaga przygotowania specjalnego typu kosztorysu. Bez niego nie ma możliwości oszacowania środków finansowych, jakie potrzebne będą do wykonania konkretnej pracy.
Kosztorys budowlany - co zawiera i kiedy jest niezbędny? zdjęcia: unsplasch.com
Do kogo się zwrócić o pomoc w przygotowaniu kosztorysu?
Nie zawsze jesteśmy w stanie samodzielnie poradzić sobie z dokładnym oszacowaniem zakresu prac. Problemy może sprawiać szczególnie kosztorys inwestorski i przygotowywany dla banku. Bardziej skomplikowane inwestycje wymagają też doboru właściwej technologii. Często nasza znajomość branży budowlanej jest niewystarczająca, żeby wziąć pod uwagę konkretne rozwiązania. Dlatego brak doświadczenia w tej tematyce może prowadzić do kłopotów z prawidłowym wykonaniem kosztorysu.
Często rozwiązaniem stosowanym przez deweloperów jest zatrudnianie na budowie kosztorysanta. We wcześniejszych tekstach odpowiadaliśmy, dlaczego warto zatrudnić kosztorysanta na budowie. Dla mniejszych inwestycji wystarczy projekt wykonany przez kosztorysantów budowlanych czy inżynierów budownictwa. Cena kosztorysów ślepych, które zawierają tylko zakres prac rozpoczyna się od kilkuset złotych. Tymczasem nawet kilkanaście tysięcy zapłacimy za kosztorys inwestorski wraz z projektem domów energooszczędnych i pasywnych.
A Wy w jaki sposób szacujecie koszty własnych inwestycji?
Arek
Z wykształcenia budowlaniec, z zamiłowania pasjonat ogrodnictwa, a obecnie zawodowo zajmuje się pisaniem. Miał okazję uczestniczyć przy wielu projektach budowlanych, począwszy od budowy bloku elektrowni węglowej, a skończywszy na tworzeniu altany ogrodowej u sąsiada. Wolne chwile poświęca na sport i czytanie książek historycznych.