Porady praktyka Jacka: murowanie z klinkieru – cz.2

Murowanie cegieł. Klinkier może stanowić nie tylko materiał konstrukcyjny lub wykończenie ściany, ale także zewnętrzną warstwę w ścianach trójwarstwowych.

Murowanie z klinkieru, źródło: Pixabay

Klinkier a ściana trójwarstwowa

W przypadku zewnętrznych warstw ścian trójwarstwowych stosuje się cegły połówkowe lub modułowe (o szer. 9 cm). Ze względów konstrukcyjnych grubość ścianki elewacyjnej nie może być mniejsza niż 7 cm. Mocuje się ją do ściany nośnej nierdzewnymi kotwami w liczbie 4-5 szt./m2 muru i dodatkowo 2-3 sztuki w obrębie narożników, otworów i krawędzi muru. Poszczególne partie materiału mogą mieć nieco inny odcień. Przed rozpoczęciem murowania dobrze jest więc „wymieszać” klinkier ze wszystkich palet. Murować należy w temperaturach 5-25°C, prac nie wolno prowadzić podczas niekorzystnych warunków atmosferycznych. Trzeba też unikać silnego nasłonecznienia, gdyż prowadzi to do zbyt szybkiego wysychania zaprawy, a w konsekwencji do jej pękania. Powierzchnia licowa klinkieru musi być jak najmniej zanieczyszczana zaprawą podczas prowadzenia prac. Jeśli jednak tak się stanie, zabrudzone cegły należy oczyścić suchą szmatką lub miękką szczotką, zanim zaprawa zwiąże. Uwaga: dostępne są zaprawy, które nie brudzą lica muru. Szczegółowe informacje o ścianach trójwarstwowych znajdziesz w poprzednich artykułach: mini-kompendium o ścianach trójwarstwowych oraz Ściana trójwarstwowa – z wełną czy styropianem?

W tym przypadku nie zadbano o prawidłową izolację poziomą nad fundamentem.

Zaprawy do klinkieru

Do murowania zazwyczaj stosuje się zaprawy gotowe – tzw. bazowe, w kolorze szarym lub barwione. Zdarza się jednak, że zaprawa jest przygotowywana na miejscu. Wówczas należy użyć czystego cementu portlandzkiego bez dodatków, nie może też być w niej wapna. Wapno bowiem, rozpuszczając się w wodzie, jest jedną z przyczyn powstawania na powierzchni muru nieestetycznych wykwitów. Zaprawę rozrabia się z wodą w proporcjach podawanych przez producenta – konsystencja powinna być gęsto plastyczna (tzw. mokra ziemia). Nie wolno używać wody chlorowanej, która sprzyja późniejszemu powstawaniu nalotów na klinkierze.

Układanie cegieł

Prawidłowo wykonana spoina pomiędzy cegłami musi mieć łagodnie wyprofilowane wgłębienie. Pierwszy rząd cegieł układa się na części cokołowej budynku, zaizolowanej przed podsiąkaniem kapilarnym wody izolacją poziomą. Warstwa zaprawy powinna mieć grubość ok. 12 mm. Górna i jednocześnie licowa płaszczyzna cegieł jest wyznaczana za pomocą sznura murarskiego rozciągniętego wzdłuż całej długości wznoszonej ściany. Po ułożeniu warstwy cegieł, dobija się je trzonkiem kielni i sprawdza przy pomocy poziomicy pion muru. Nadmiar zaprawy zbiera się kielnią. Dalszy przebieg prac zależy m.in. od rodzaju użytej zaprawy.

Murowanie z klinkieru, źródło: Pixabay

Zaprawa, która jest fugą- co powinieneś wiedzieć?

Zaprawę, która będzie jednocześnie fugą, profiluje się po upływie 1-2 godzin, dociskając specjalną kształtkę lub kielnię fugówkę. Jeżeli użyto zaprawy bazowej, wówczas po kilku godzinach od wymurowania wyskrobuje się jej wierzchnią warstwę do głębokości ok. 2 cm; najpierw ze spoin poziomych, potem z pionowych, posuwając się od góry do dołu ściany. Następnie fuguje się spoiny – po 3-5 dniach od zakończenia murowania – również od góry do dołu. Zaprawa powinna mieć konsystencję półsuchą. Do nakładania fugi służy kielnia fugówka, której wielkość należy dostosować do planowanej szerokości spoiny. Grubość spoiny może wynosić od 8 do 15 mm. Fugę można nakładać tylko na całkowicie suche podłoże. Po wyschnięciu zaprawy (zazwyczaj 5-6 godzin) należy oczyścić powierzchnię muru suchą szmatką lub miękką szczotką. Po upływie kilku dni nieusunięte pozostałości zaprawy czyści się odpowiednim preparatem.

Można mówić o swego rodzaju modzie na ogrodzenia z klinkieru. Materiał jest bowiem efektowny i trwały.

Przerwa w murowaniu i zabezpieczenie klinkieru

Na czas przerw w murowaniu oraz przez 7-14 dni po zakończeniu prac, klinkier należy osłonić folią w celu zabezpieczenia przed deszczem, wiatrem i silnym nasłonecznieniem. Należy jednak umożliwić wentylację ściany. W taki sam sposób jak ściany muruje się kominy, ogrodzenia i elementy małej architektury. Powierzchnia klinkieru zasadniczo nie wymaga zabezpieczania. Jest to jednak wskazane w przypadku bardziej nasiąkliwych cegieł ręcznie formowanych. Ściana pozostanie dłużej czysta i będzie mniej podatna na działanie czynników atmosferycznych, jeśli naniesie się na nią impregnat. Preparat nakłada się wałkiem lub pędzlem, kilka razy. Każda następna warstwa powinna być naniesiona, zanim poprzednia wyschnie.

Zaprawy

Dostępna jest też zaprawa o zwiększonej wodoodporności. Do murowania klinkieru służą nie tylko zaprawy zwykłe. Zależnie od potrzeb można skorzystać także z innych produktów. Zaprawa cementowa z dodatkiem trasu służy zarówno do murowania, jak i fugowania. Zapewnia szczelność wznoszonej przegrody, umożliwiając jednocześnie migrację pary wodnej. Spoina jest odporna na czynniki atmosferyczne i zanieczyszczenie środowiska. W zaprawie nie powstają rysy skurczowe; mniejsze jest ryzyko powstawania przebarwień i wykwitów. Jest produkowana w kilku kolorach. Zaprawa do cegieł nasiąkliwych – produkowana w kilku kolorach – zalecana jest do murowania elementów klinkierowych ręcznie formowanych. narażonych na stałe zawilgocenie. Zaprawy produkowane są w różnych kolorach.

Wykwity powstałe na powierzchni cegieł klinkierowych usuwa się za pomocą przeznaczonych do tego celu środków chemicznych.

Wykwity - co powinieneś wiedzieć i jak sobie z nimi radzić?

Często na powierzchni klinkieru pojawiają się nieestetyczne białe ślady. Są to związki chemiczne (węglan wapnia, gips, sole), które osadzają się wskutek odparowywania wody. Dzieje się tak, jeśli zastosowano niewłaściwą zaprawę, murowano na tzw. puste spoiny lub nieprawidłowo wykonano izolację przeciwwilgociową. Jedną z przyczyn powstawania wykwitów jest też niewłaściwe wykonanie obróbek blacharskich oraz zlekceważenie wymogu osłaniania ścian zaraz po ich wymurowaniu. Wykwity mogą mieć postać grubych osadów wapiennych, wówczas należy usuwać je mechanicznie lub wyspecjalizowanymi środkami chemicznymi. Z kolei cienkie warstwy nalotów węglanu wapnia, pod wpływem dwutlenku węgla znajdującego się w powietrzu, zmieniają się w łatwo rozpuszczalny wodorowęglan wapnia. Podobnie dzieje się z solami. Najpierw należy oczyścić elewację szczotką, a następnie zmyć ciepłą, niechlorowaną wodą. Można skorzystać z węża ogrodowego. Prace prowadzi się w słoneczny dzień, aby mur szybko wysechł. Jeśli to nie pomoże, sięgamy po środki chemiczne, które najczęściej trzeba stosować kilkakrotnie. Preparat nakłada się od góry ściany na zwilżoną powierzchnię. Po zakończeniu prac klinkier trzeba obficie spłukać czystą wodą.

Co sprzyja powstawaniu wykwitów?

• w przypadku wykwitów solnych - może to być nie płukane kruszywo
• w przypadku wykwitów z gipsu i alkalii - może to być przypadkowe kruszywo
• zbyt szybkie wysychanie zapraw cementowych
• wykonywanie prac związanych z fugowaniem po opadach deszczu na mokrym podłożu
• źle zagęszczona zaprawa, która umożliwia przemieszczanie się wody i wapnia
• niepoprawnie pielęgnowana zaprawa
• zbyt wodnista zaprawa.

Można zapobiegać powstawaniu wykwitów na klinkierze. Na przykład można stosować izolację poziomą, dopilnować aby prace były prowadzone w odpowiednich warunkach atmosferycznych, minimalizować dopływ wody opadowej poprzez budowanie np. zadaszeń, używać zapraw dobrej jakości, z czystym i szczelnym kruszywem, mieszać zaprawy mechanicznie a nie ręcznie, używać czystej wody do zapraw. A na koniec zadbać o wykonanie impregnacji powierzchni.

Murowanie z klinkieru, źródło: Pixabay

Należy pamiętać, że murowanie z cegły klinkierowej wymaga od murarza nie tylko umiejętności, ale dokładności i staranności. Od jakości prac murarskich zależeć będzie efekt końcowy.