Materiałem szczególnym, który stosowany jest do wykańczania wnętrz są płytki ceramiczne. Kładzie się je na ścianach i podłogach, w miejscach szczególnie narażonych na częsty kontakt z wodą. Płytki ceramiczne odporne są na działanie związków chemicznych (także używanych w gospodarstwach domowych), oraz na zaplamienia. Swoimi właściwościami przewyższają często kamień budowlany. Oto pierwsza część poradnika dot. układania glazury i terakoty.
Miej świadomość, że…
Płytki ceramiczne mają bardzo zróżnicowane kształty, kolory, a więc i zastosowanie. Do produkcji współczesnych płytek potrzebujemy: gliny, piasku, talku, wody oraz innych uszlachetniających dodatków mineralnych. Aby płytka wyglądała tak, jak widzimy ją w sklepie budowlanym musi ona przejść szereg etapów w procesie nowoczesnego i skomplikowanego technologicznie procesu produkcji. Materiał ten trafia do specjalnych młynów, a później po zmieszaniu trafiają do odpowiednich zbiorników w postaci specjalnej masy poddawanej procesowi homogenizacji i procesowi barwienia. Masa jest suszona i odparowywana, a później ponownie barwiona i dodatkowo koloryzowana. To właśnie wtedy specjalne maszyny wycinają w masie ceramicznej kształty płytek. Następnie płytki poddaje się szkliwieniu, chyba, że wcześniej pokrywa się je specjalnie wybraną grafiką. W następnym etapie płytki trafiają do pieca i na ich powierzchnię nanoszone jest szkliwo lub specjalne, coraz modniejsze ostatnio nadruki, elementy metalizujące lub tzw. granilie. Bezpośrednio przed wypałem płytka jest suszona. Niektóre serie płytek wypalane są kilkukrotnie. Całym procesem steruje komputer. Wielokrotne wypalanie jest potrzebne w tych seriach płytek, które mają różnorodną dekorację, ponieważ każdy dodatkowy element dekoracyjny często potrzebuje innej temperatury wypalania. W procesie technologicznym płytki zostają poddane również kontroli jakości. Osoby zajmujące się tym określają grupę jakości płytek, a następnie trafiają one do pakowalni. Innemu procesowi technologicznemu poddawany jest gres - czyli płytki mrozoodporne. Gres formowany jest z tzw. kamionki szlachetnej (mieszanina gliny, kaolinu, piasku kwarcowego, szamotu i tzw. skalenia. Płytki gresowe są wykonane z materiałów niskonasiakliwych, co określa ich mrozoodporność i odporność na ścieranie.
Wszelkie rysy i nierówności podłoża wypełnia się zaprawą wyrównawczą.
Szerokość fugi, źródło: Pixabay
Błędy popełniane przez glazurników
Błędy popełniane przez osoby układając płytki najczęściej wynikają z ich niedostatecznej wiedzy, braku należytego doświadczenia oraz z pośpiechu i nieprzestrzeganiu różnych obowiązujących w tym fachu zasad.
Błędy mogą być następujące:
- niewłaściwe przygotowanie podłoża.
Obowiązkowo należy kłaść płytki na podłożu czystym i stabilnym. Nie wolno układać płytek na podłożu z jakimikolwiek ubytkami. Należy je uzupełnić. Pamiętać trzeba też o tym, że nowe betony i tynki muszą być wysezonowane: beton powyżej 3 miesięcy a posadzki i tynki powyżej 28 dni! Można układać płytki tylko na podłożu, którego wilgotność nie przekracza 4%. Popełnienie jakiegokolwiek błędu może skutkować odspojeniem ułożonych płytek oraz ich pękaniem! - zaprawa nieodpowiednio przygotowana
Miej świadomość, że zaprawa, w której jest za dużo wody wydłuży czas wiązania i zmniejszy jej przyczepność! - zaprawa nanoszona niewłaściwie
Źle, bądź oszczędnie nanoszona zaprawa, a szczególnie na podłogach, tarasach czy łazienkach spowodować może dostanie się wody pod płytki i zaczną one pękać i odpadać! - złe rozplanowanie płytek na ścianie lub podłodze
Zanim zaczniesz kleić oblicz sobie ile płytek zmieści Ci się na ścianie, czy trzeba będzie któreś docinać? Bo jeśli tak, to płytki te powinny być ułożone w miejscach mniej widocznych. Obowiązkowym więc powinno być posiadanie ołówka i kartki oraz metra i poziomicy. - błędy w fugowaniu
Najczęstszym błędem jest za szybkie fugowanie. Za szybkie, czyli takie, gdy klej pod płytkami jeszcze dostatecznie nie wysechł. I niech Cię nie zmyli napis na klejach szybkoschnących, że wiążą one tak fantastycznie, że po 3 godzinach można już fugować. Zawsze warto odczekać 2 lub 3 dni. Wszystko zależy też od warstwy nałożonego kleju, wilgotności oraz temperatury, w której kleimy płytki.
Układanie płytek, źródło: Pixabay
Wykonanie posadzki
Wykonanie posadzki z glazury lub terakoty nie jest trudne technicznie. Największy problem może sprawić równe ułożenie płytek oraz ich spoinowanie. Warto poświęcić sporo uwagi wyborowi właściwych płytek. Zależnie bowiem od miejsca, w którym będą ułożone, powinny mieć odpowiednią twardość, ścieralność, nasiąkliwość oraz wytrzymałość. Dobrze jest też kupić zapas płytek, na wypadek, gdyby podczas układania lub eksploatacji któreś popękały.
Układanie płytek, źródło: Pixabay
Prace związane z układaniem glazury i terakoty można podzielić na trzy etapy:
- przygotowanie podłoża,
- mocowanie płytek oraz spoinowanie
- i wykończenie powierzchni.
Płytki ceramiczne - podłoże
Płytki ceramiczne to trwałe i efektowne wykończenie podłogi. Najczęściej układane są w kuchniach, łazienkach, przedpokojach, tarasach, przy wejściu do domu, kotłowniach i piwnicach. Coraz częściej trafiają też do salonów, ponieważ dobrze się sprawdzają także na ogrzewaniu podłogowym czy w miejscu, gdzie zamontowany jest kominek lub koza. Pamiętaj, że nie jest najważniejsza seria płytek którą kupiłeś, ale dobrze przygotowane podłoże, na którym płytki zostaną położone. Ważne, aby posadzka lub inne specjalnie przygotowane miejsce były wykonane starannie i dokładnie. Przed układaniem płytek ceramicznych konieczne jest właściwe przygotowanie podłoża. Trzeba sprawdzić, czy jest ono odpowiednio wytrzymałe, a następnie starannie je oczyścić oraz skontrolować, czy jest wystarczająco równe i nie popękane.
Prace przy układaniu płytek, źródło: Pixabay
Jaka jest kolejność prac?
- Oczyść podłoże ze wszystkiego, co może sprawić, że podłoże będzie narażone na utratę przyczepności.
- Jeśli trzeba, to należy wyrównać powierzchnię za pomocą masy szpachlowej lub wylewkę samopoziomującą
- Zagruntuj podłoże odpowiednim środkiem gruntującym pod zaprawę klejową. Pamiętaj, że podłoże nasiąkliwe lub nienasiąkliwe może wymagać innego środka gruntującego - czytaj o tym poniżej!
- Specjaliści polecają, aby w miejscach szczególnie narażonych na działanie wody i wilgoci zastosować specjalną izolację podpłytową (folia w płynie lub cementowo-polimerowe zaprawy uszczelniające).
Układanie płytek, niezbędna poziomica, źródło: Pixabay
Przygotowanie podłoża – informacje dodatkowe
Podczas układania płytek mogą zaskoczyć Cię różne sytuacje związane z podłożem, na którym zamierzasz układać płytki.
Na przykład:
Jak sprawdzić wytrzymałość podłoża, na którym chcemy kłaść płytki?
Wytrzymałość podłoża, czyli nośność można sprawdzić poprzez zarysowanie go ostrym narzędziem, np. przecinakiem lub opukiwanie – w przypadku ścian pokrytych tynkiem. Głuchy odgłos świadczy o odspojeniu się tynku od podłoża. Tynk trzeba w tym miejscu usunąć i wypełnić naprawiane miejsce zaprawą wyrównującą.
Jak sprawdzić nośność podłogi?
Nośność podłogi sprawdza się przecinakiem. Im mniej będzie pyłu i okruchów w zarysowanym miejscu, tym bardziej nośne jest podłoże. Miejsca osłabione należy przetrzeć szczotką ze sztywnym włosiem, usuwając luźne fragmenty. Ubytki wyrównuje się zaprawą.
Jak oszacować równość podłoża?
Równość podłoża najlepiej sprawdzić dwumetrową łatą. Układa się ją na podłodze i zaznacza miejsca, w których są zagłębienia większe niż 5 mm. Wymagają one wypełnienia zaprawą wyrównawczą lub – co łatwiejsze – samopoziomującą. Trzeba też wypełnić wszystkie pęknięcia i rysy. Ważne jest, aby powierzchnia naprawianych miejsc była zrównana z poziomem podłogi.
Jak dobrze zagruntować podłoże?
W przypadku podłoży chłonnych, np. gazobetonu czy gipsu, konieczne są preparaty, które zmniejszają ich nasiąkliwość oraz wiążą pozostałości pyłów. Bardzo chłonne podłoża należy zagruntować dwukrotnie. Z kolei podłoża niechłonne oraz płyty wiórowe powleka się preparatem tworzącym warstwę kontaktową, która zwiększy przyczepność zaprawy klejowej. Grunty trzeba nanosić równomiernie pędzlem lub wałkiem malarskim. Preparaty te zazwyczaj kupuje się w postaci koncentratów, ważne jest zatem zmieszanie ich z wodą w proporcjach podanych przez producenta.
Ułożenie płytek: a) prostopadłe, b) diagonalne. W układzie ukośnym korzystnie wyglądają duże płytki.
Zapraszam na drugą część artykułu, a na koniec jeszcze dwie ciekawostki dot. glazury i terakoty.
Wycinanie otworów, źródło: Pixabay
Glazura i terakota
Dla nas to oczywista oczywistość glazura i terakota kojarzą nam się z materiałem budowlanym stosowanym do wykończenia wnętrz najczęściej w łazienkach, kuchniach, przedpokojach, tarasach, schodach wejściowych i w innych miejscach, w które użytkujemy. Jednak glazura dawniej funkcjonowała jako cienka powłoka ze szkliwa, którą nakładano na wypalone w piecu wyroby ceramiczne. Glazura nie tylko sprawiała, że przedmioty te miały na sobie jakiś wzór, ale nadawała naczyniom, cegłom, dachówkom, kaflom, płytkom dekoracyjnym trwałość i powłokę zabezpieczająca przed wodą. Glazura powodowała, że przedmioty nią powleczone miały kolor lub określony wzór dekoracyjny, były połyskujące i gładsze. Pod pojęciem “terakota” zaś rozumiano dawniej przedmioty wykonane z dobrze oczyszczonej i wypalonej gliny. Z terakoty wykonywano elementy dekoracyjne i takie o znaczeniu religijnym, politycznym (słynna Terakotowa armia!) ale także specjalne płytki do zdobień, dachówki, czy elementy wyposażenia wnętrz. Dawną terakotę zastąpił fajans oraz uruchomiona w XVIII wieku w Anglii fabryka płytek ściennych.
Jacek
Zjadł zęby na budowlance – dość powiedzieć, że w branży siedzi od kilkudziesięciu lat. Prawdziwy człowiek orkiestra. Najdłużej związany z naszym portalem. Najczęściej udziela praktycznych porad związanych z budową i remontem. Prywatnie miłośnik żeglarstwa i kryminałów.
