Termostaty grzejnikowe

Na stronach producentów termostatów możemy znaleźć informacje, że odpowiednia regulacja temperatury za pomocą wytwarzanych przez nich urządzeń przekłada się bezpośrednio na zużycie energii. Badania pokazały, że zmniejszenie temperatury o 1 stopień C odpowiada oszczędności energii o ok. 7%, a dzięki stosowaniu regulatorów zużywa się ok. 25% mniej energii! Termostat - dodatek do kaloryfera, który powoduje, że w pomieszczeniach naszych domów, czy mieszkań utrzymywane jest przyjemne ciepło! Tak, to termostat. „Termo” – oznacza aktywne działanie, a końcówka – „stat” oznacza statyczną, stałą temperaturę! Jakie są rodzaje termostatów grzejnikowych? Do czego nam służą i jak? Czym się kierować przy wyborze termostatu dla swoich potrzeb?

Termostat, źródło: Pixabay

Termostaty grzejnikowe

Termostaty grzejnikowe są niezbędnym elementem każdego grzejnika. Są kompletnymi urządzeniami utrzymującymi stałą temperaturę w pomieszczeniach. Termostaty czasami zawierają układ sterujący, który posiada układ pomiaru temperatury oraz układ włączający urządzenia dostarczające ciepło lub odbierające ciepło z układu. Termostaty pozwalają na regulowanie temperatury powietrza w pomieszczeniach, a ta regulacja ma doprowadzić do tego, aby mieszkało nam się komfortowo i abyśmy nie płacili zbyt dużych rachunków za ogrzewanie! W bardziej uczęszczanych pomieszczeniach, jak salon, kuchnia i łazienka, możemy utrzymywać wyższa temperaturą, a w mniej użytkowanych pomieszczeniach (sypialnia, pokój dla gości, spiżarnia, korytarz) niższa temperaturę. Takie ustawienia na termostatach grzejnikowych powodują, że płacimy za ogrzewanie wyraźnie mniej!

Termostaty grzejnikowe, źródło: Pixabay

Termostat – jak działa?

Może wyglądać jak zawór ze specjalną głowicą termostatyczną. Taki zawór montowany jest do każdego grzejnika. To najprostszy system regulowania temperatury w pomieszczeniach. Grzejniki zwykle są montowane pod oknami, ponieważ to najzimniejsze miejsce na ścianie zewnętrznej. Jak działa?

• Zadaniem termostatów jest utrzymanie stałej temperatury, którą chcemy podtrzymywać w poszczególnych pomieszczeniach. Zwykle taka nastawa odbywa się manualnie.
• Termostat umieszcza się na przewodzie, który dostarcza do grzejnika wodę. To one otwierają i zamykają przepływ gorącej wody przez grzejnik. W ten sposób temperatura jest regulowana i utrzymywana na żądanym poziomie.
• Głowica termostatyczna ma możliwość reagowania na zmiany temperatury otoczenia. Wyobraźmy sobie, że nad grzejnikiem otwieramy okno w celu przewietrzenia pomieszczenia. Głowica reaguje na chłodne powietrze i otwiera zawór, aby grzejnik stał się cieplejszy. Podobnie, gdy w pomieszczeniu na przykład znajdzie się naraz wiele osób. Temperatura w pokoju wzrasta o kilka stopni. Wówczas do głowicy dociera ogrzane powietrze i zawór się zamyka. Grzejnik staje się chłodniejszy. Takie dostosowanie do zmieniającej się temperatury w pokoju powoduje realne oszczędności, gdyż dzięki termostatom grzejnikowym unikamy niepotrzebnego przegrzewania pomieszczeń, a tym samym strat energii.
• Fachowcy sugerują, aby w większych pomieszczeniach stosować kilka grzejników i kilka głowic sterujących, aby zapewnić równomierne ogrzewanie całej przestrzeni! Takie rozwiązanie powoduje skuteczne działanie termostatów i całego systemu grzewczego.

Z czego składa się termostat?

Termostaty grzejnikowe są proste w budowie i nie wymagają dodatkowego zasilania energią elektryczną. Chociaż obecnie na rynku dostępne są już termostaty ze zdalnym sterowaniem i zasilane są albo energią elektryczną albo bateriami. Takie termostaty pozwalają na nastawianie temperatury w różnych pomieszczeniach na przykład w okresie tygodniowym. W środku tradycyjnej głowicy termostatycznej jest element wypełniony materiałem, który reaguje na zmiany temperatury otoczenia. Może to być gaz, ciecz lub wosk. Kiedy jest zimno materiał ten kurczy się, co powoduje zmianę nacisku trzpienia zaworu i dzięki temu przepływa do grzejnika więcej ciepłej wody. Wtedy, gdy materiał reagujący na temperaturę rozmiękcza się, to powoduje zamykanie zaworu i dostarczanie mniejszej ilości ciepłej wody przez grzejnik. Żeby termostat spełniał swoją rolę nie powinien być zasłonięty ani zabudowany!

Termostat grzejnikowy - położenie, źródło: Pixabay

Rodzaje termostatów

Na rynku można kupić termostaty mechaniczne lub elektroniczne. Typy termostatów różnią się sposobem działania, sterowania i instalacji.

1. Termostaty mechaniczne są tańsze, ponieważ mają prostszą budowę. Ich zaletami jest to, że są łatwe w obsłudze i tanie, a wadami zaś to, że nie można ich zaprogramować, muszą być podpinane do grzejników pojedynczo i są mniej wytrzymałe niż elektroniczne.
2. Termostaty pokojowe elektroniczne posiadają specjalny układ elektroniczny mierzący temperaturę. Steruje się małym silnikiem otwierającym lub zamykającym zawór. Ich zaletami jest to, że można je w dowolny sposób programować, są trwałe i są intuicyjne oraz łatwe w obsłudze. Jako wady wymienia się to, że są droższe w stosunku do termostatów mechanicznych i jednak wymagają jakiegoś doświadczenia w obsłudze.

Panel termostatów, źródło: Pixabay

Jeśli grzejniki w którymś pomieszczeniu są zabudowane…

Jeśli grzejniki z termostatami są zabudowane - dzieje się tak na przykład w zabudowywanych kuchniach, można zastosować specjalny termostat ze zdalnym czujnikiem temperatury. Taki czujnik umieszcza się zwykle w głębi pomieszczenia. Dlaczego? Zabudowany grzejnik przy tradycyjnym termostacie nie działałby efektywnie, ponieważ podgrzewane powietrze nie mogłoby się przemieszczać po całym pomieszczeniu, a ciepło gromadziłoby się bezpośrednio w sąsiedztwie grzejnika. To powodowałoby, że zawór termostatyczny zamykałby się automatycznie, a wnętrze byłoby niedogrzane!

Jak nastawiać termostaty?

Na standardowej głowicy są cyfry, które określają orientacyjną temperaturę. Oznaczenia na głowicach są różne, w zależności od producenta i przeznaczenia głowic (inny zakres jest dla termostatów do grzejników, inne do termostatów do pomieszczeń z basenami, a jeszcze inne do instalacji ogrzewania podłogowego). Dolna wartość to tzw. gwiazdka – „*”. Jest to symbol określający, że zabezpieczamy kaloryfer przed zamarznięciem. Kiedy temperatura spada w pomieszczeniu poniżej 6 stopni Celsjusza, to zawór powinien automatycznie się otworzyć! W lecie, kiedy nie grzejemy swoich pomieszczeń specjaliści zalecają, aby ustawić zawory w pozycji maksymalnego otwarcia. Dlaczego? Ponieważ dzięki takiemu ustawieniu nie będzie dochodzi do osadzania się w instalacji kamienia i innych zanieczyszczeń. Głowice termostatyczne powinny być montowane na grzejnikach poziomo i w taki sposób, aby pomiędzy termostatem powietrze przepływało swobodnie. Nie powinno się zakrywać termostatu na przykład meblem lub firankami.

Jaki termostat kupić?

Wielu z nas może zadawać sobie to pytanie, chociaż część z nas po prostu ufa monterom lub sprzedawcom. Wybór dobrego termostatu uzależniony jest od systemu grzewczego używanego w naszym domu. Możemy wybrać 3 rodzaje termostatów:

• termostaty grzejnikowe,
• regulatory wyposażone w specjalne czujniki
• termostaty pokojowe ręczne i specjalne programowalne

Termostaty mogą mieć wbudowane lub zdalne czujniki. Niektóre regulatory wyposażone są w czujniki zewnętrzne. Na przykład czujnik zamontowany jest na zewnątrz budynku i czujnik ten steruje regulatorem w zależności od temperatury powietrza na zewnątrz. Termostaty pokojowe ręczne i programowalne mierzą i utrzymują zadaną temperaturę. Niektóre termostaty są elektryczne, a inne mogą być elektormechaniczne. Elektromechaniczne sterują układem grzejnym z minimalnie mniejszą dokładnością. Powodowane jest to tym, że czas pomiędzy włączeniem a wyłączeniem grzejników poprzez termostat to czas od 10 do 20 minut.

Termostaty elektroniczne

Termostaty elektroniczne programowalne mają możliwość cyfrowego programowania za pomocą tzw. chronokarty. To elektroniczny programator cyfrowy, który pozwala na ustawienie określonej temperatury w konkretnym dniu tygodnia i pory dnia. Taka chronokarta jest w stanie sterować nawet 20 grzejnikami. To bardzo efektywne rozwiązanie, nawet jeśli w domu czy mieszkaniu masz mniejszą ilość grzejników. Specjaliści tak programują chronokarty, że wydzielone, poszczególne pomieszczenia przypisane są do strefy temperatury wyższej (temperatura dzień) oraz niższej (temperatura noc).

Atuty posiadania chronokarty to:

• możliwość stosowania ich do każdego systemu ogrzewania
• można ustawić różnorodna temperaturę w pomieszczeniach w zależności od rodzaju pomieszczenia (pokój, kuchnia, łazienka), pory dnia (dzień, noc, ranek, popołudnie, wieczór)
• możliwość ustawienia temperatury w przypadku, gdy na kilka dni wyjeżdżamy.

Zdalne zarządzanie ogrzewaniem, źródło: Pixabay

Miejsce montażu termostatów elektronicznych

Na rynku dostępne są urządzenia do zabudowy oraz montażu natynkowego. Są także termostaty wolnostojące. Niektóre mogą być montowane na specjalnej szynie DIN. Te najpopularniejsze, to termostaty montowane natynkowo. Są proste w montażu i dyskretnie komponują się ze ścianą. Mogą być zasilane sieciowo lub bateryjnie. Można sterować nimi poprzez pokrętło lub elektroniczny wyświetlacz LED. Niektóre modele oferowane na rynku pozwalają na regulację przy użyciu pilota, telefonu lub komputera z dostępem do Internetu. W nowych domach coraz popularniejsze są te, za pomocą których można inteligentnie regulować temperaturę w domu będąc daleko poza nim przy pomocy smartfonów. Urządzenia te wpisują się w modny nurt tzw. „inteligentnych domów”.

Jak reklamują termostaty grzejnikowe producenci? Często opisują swoje urządzenia jako posiadające zabezpieczenia przeciw zamarzaniu, ograniczaniu blokowania zakresu regulacji temperatury. Termoregulatory posiadają tzw. czujniki wyniesione, czy elementy zdalnego sterowania oraz możliwość tzw. RAW. Niektóre głowice mają też ochronę przed zakamienieniem zaworu, algorytm regulacji PID, system ostrzeżenia sygnałem niskiego poziomu baterii oraz braku komunikacji, blokadę przycisku, czy funkcję wykrywania otwartego okna! Są także specjalne głowice dekoracyjne przeznaczone do designerskich grzejników pokojowych i łazienkowych. A najnowsze modele mają podświetlane wyświetlacze. Jednym słowem jest w czym wybierać!