Wody gruntowe na działce – jak sobie z nimi poradzić?

Gwarantem suchego, przytulnego, bezpiecznego i funkcjonalnego domu jest odpowiednie zaizolowanie jego fundamentów przed wilgotnym środowiskiem zewnętrznym. Podczas wznoszenia budynku, konieczne jest zadbanie o prawidłową ochronę przed wodami gruntowymi. Ochronie tej podlegają zarówno płaszczyzny pionowe, jak i poziome. Dlaczego należy zabezpieczyć się przed wodami gruntowymi, skąd się one biorą i jak sobie z nimi poradzić?

Dlaczego podczas budowy napotykamy wody gruntowe?

Wody gruntowe, jakie możemy spotkać podczas wznoszenia budynków, to nic innego, jak wody podziemne, które znajdują się na mniejszej wysokości. Poziom wód gruntowych zależy od specyfiki hydrologicznej danego terenu. Wód gruntowych usytuowanych najbliżej powierzchni należy spodziewać się w okolicy naturalnych zbiorników wodnych i rzek, a także na glebach ilastych oraz innych, które w niewielkim stopniu przepuszczają wodę do niższych warstw gleby.

Na poziom wód gruntowych wpływają również okresowe opady atmosferyczne. Największego poziomu wód gruntowych należy spodziewać się podczas wiosennych roztopów i w okresie jesiennej słoty.

Warto dokładnie rozejrzeć się po wybranej okolicy przed rozpoczęciem własnej inwestycji. O wysokim poziomie wód gruntowych świadczyć może gęste zalesienie roślinami występującymi na podmokłych terenach – np. wierzb, olch, osik, sitowia, a nawet tataraku. Jasnym wskaźnikiem, że w okolicy występują wysoko położone wody gruntowe, są także domy bez piwnic i z wysokim parterem.

Wody gruntowe podczas budowy, Źródło: pixabay.com

Dobrym pomysłem jest również wykopanie kilku dołków i zaobserwowanie, czy po pewnym czasie nie zgromadzi się w nich woda z gruntu. Jeśli mamy obawy związane z podchodzeniem wód gruntowych niebezpiecznie blisko poziomu gruntu, warto skorzystać z pomocy geodetów lub lokalnych fachowców znających gruntowo-wodne warunki okolicznych terenów.

Badanie geotechniczne – najlepszy sposób na zweryfikowanie poziomu wód gruntowych

Jeśli mamy obawy związane ze zbyt wysokim poziomem wód podziemnych w gruncie, warto przed zakupem działki przeprowadzić badania geotechniczne, które dostarczą nam kompleksowych informacji o profilu glebowym i poziomie wód.

Otrzymanie dokładnych i precyzyjnych informacji pozwoli lepiej dopasować materiały hydroizolacyjne do fundamentów, lepiej dopasować ulokowanie budynku na działce, a także dopasować sposób jego posadowienia do rodzaju gleby. Takie badanie pozwoli również skuteczniej dobrać miejsce wybudowania studni głębinowej lub umieszczenia pompy ciepła albo przydomowej oczyszczalni ścieków.

Badanie geotechniczne polega na wykonaniu kilku odwiertów na działce na głębokości do 6 metrów i przeanalizowaniu próbki otrzymanej gleby. W ramach wykupionej usługi otrzymamy także specjalistyczną analizę profilu glebowego wraz z rekomendacjami dotyczącymi przyszłej budowy domu.

Dlaczego należy zabezpieczyć budynek przed wodami gruntowymi?

Woda gruntowa to poważne zagrożenie dla całego domu – nie tylko jego fundamentów. Zarówno woda pochodząca z podziemnych zbiorników i rzek, jak i ta, która wnika do gruntu z powodu opadów atmosferycznych, mogą bezproblemowo przedostać się przez nieszczelności do fundamentów, podpiwniczenia oraz zawędrować na wyższe kondygnacje po mokrym murze.

Skutkiem zawilgocenia podpiwniczeń i powierzchni pionowych oraz poziomych jest powstawanie wykwitów, rozwój pleśni i grzybów oraz znaczne obniżenie parametrów użytkowych budynku – np. jego termoizolacyjności i nośności.

Wilgoć, która występuje w fundamentach i podpiwniczeniu bardzo szybko przedostanie się do wyższych kondygnacji. Podciąganie wilgoci związane jest ze zjawiskiem podciągania kapilarnego. Im wyżej wilgoć znajdzie się w budynku, tym intensywniej obniży jego parametry i użytkowe walory.

Długotrwały kontakt ścian domu z wilgocią może zniszczyć materiały budowlane i ociepleniowe. Jeśli wilgoć utrzymywać się będzie w okresach ujemnych temperatur, może doprowadzić do pękania ścian.

Stąd też izolacja pionowa i pozioma na zagrożonych terenach powinna być wykonywana z użyciem specjalnych folii i pap asfaltowych, a także mas bitumicznych. Dobrym sposobem na ochronienie budynku jest także wykonanie drenażu budynku.

Obniżanie poziomu wód gruntowych

Jednym ze sposobów doraźnego obniżenia poziomu wód gruntowych na działce jest wykop studni chłonnej, stawu naturalnego lub dołu, który ściągnie wodę z działki. Przed wykonywaniem jakichkolwiek działań mających na celu obniżenie poziomu wód gruntowych należy zweryfikować, czy nie zmienią one charakterystyki wodnej działek sąsiadujących.

Jeżeli istnieje ryzyko podciągnięcia wodą wykopów fundamentowych, warto wykopać rowy wokół domu, które ściągną nieco wodę gruntową. Dobrym pomysłem jest także wykonanie drenażu opaskowego wokół budynku, który będzie doprowadzał wodę do studni chłonnej.

Jeśli wody gruntowe pojawiły się w trakcie wznoszenia budynku, konieczne będzie wypompowanie wody z wykopów do kanalizacji. W takim przypadku sprawdzi się pompa zatapialna.

Wody gruntowe a rodzaj hydroizolacji

Zależnie od poziomu wód gruntowych oraz specyfiki ich migracji należy modyfikować rodzaj stosowanej hydroizolacji fundamentów. Jeśli wody gruntowe umieszczone są głęboko poniżej poziomu ław fundamentowych, wówczas fundamenty mogą być narażane jedynie okresowo na podmakanie gruntu związane z okresowymi opadami atmosferycznymi. W takim przypadku w zupełności wystarczy wykonanie hydroizolacji powłokowej poprzez zabezpieczenie ścian masą bitumiczną. Taka hydroizolacja wykonywana jest głównie w budynkach niepodpiwniczonych.

Wody gruntowe a rodzaj hydroizolacji, Źródło: pixabay.com

Jeśli wody gruntowe charakteryzują się częstą migracją – okresowo podchodzą one pod poziom fundamentów budynku podczas wiosennych roztopów lub w deszczowym jesiennym okresie, wówczas o wiele bezpieczniejszym rozwiązaniem będzie zastosowanie wzmocnionej hydroizolacji wykonywanej za pomocą dwóch lub jednej warstwy specjalistycznej papy asfaltowej. Zastosowanie profesjonalnych pap pozwoli zachować pełną szczelność budynku nawet podczas jego osiadania w pierwszych latach wybudowania.

W sytuacji, gdy wody gruntowe regularnie znajdują się na wysokim i bardzo wysokim poziomie, nie należy wykonywać podpiwniczenia. Jeśli jednak budowa piwnicy jest obligatoryjna, wówczas konieczne będzie wykonanie hydroizolacji w postaci wanny zewnętrznej szczelnej zamiast ław fundamentowych. Wanna hydroizolacyjna wykonywana jest z podwójnej warstwy papy zgrzewalnej modyfikowanej SBS na osnowie z włókniny poliestrowej.