Zbiornik na ścieki – czyli jakie wybrać szambo, gdzie go umieścić i jak dopasować wielkość do potrzeb użytkowników

W każdym gospodarstwie domowym powstają ścieki. Jeżeli nie ma możliwości przyłączenia się do sieci kanalizacyjnej, wówczas każdy inwestor musi znaleźć rozwiązanie na zaistniały problem. Jedną z możliwości jest budowa szczelnego zbiornika na ścieki – czyli szamba. Zbiornik na nieczystości ciekłe może być wykonany zarówno z betonu jak i tworzyw sztucznych. Każdy z nich posiada zarówno zalety oraz wady. Ważny jest również odpowiedni dobór wielkości zbiornika, by nie okazało się podczas użytkowania, że nie spełnia potrzeb mieszkańców.

Betonowe zbiorniki na nieczystości

Szamba betonowe występują w wersji jednoczęściowej oraz wielokomorowej. Pokrycie szamba stanowi płyta żelbetowa. W celu zapewnienia szczelności, zbiorniki są izolowane. Dawniej stosowano również szamba pod postacią okręgów, ale coraz częściej odchodzi się od tego rozwiązania, gdyż z czasem przestawały być po prostu wystarczająco szczelne.

Wydobywanie nieczystości umożliwiają zamontowane płyty włazowe. Gotowe szambo betonowe jest bardzo ciężkie, co znacznie utrudnia jego transport. Dla przykładu zbiornik o pojemności 8 m³ waży prawie 4 tony, a pokrywa do tego zbiornika 2 tony. Producenci tego rodzaju szamb dysponujący odpowiednim sprzętem zazwyczaj zapewniają jego transport oraz montaż. Szambo z elementów prefabrykowanych może być również wykonane bezpośrednio na placu budowy, jednak nie jest to zbyt częste rozwiązanie. Ma ono jednak swoje niezaprzeczalne zalety, gdyż umożliwia realizację szamba nawet o nietypowych kształtach i rozmiarach oraz w trudniej dostępnych miejscach.

Przed montażem należy przygotować odpowiedni wykop. Sam wykop powinien mieć większe wymiary, niż wymiary szamba. Zaleca się, aby powiększyć go o 30 cm zarówno na długości, jak i szerokości. Do montażu zbiornika wykorzystywane są urządzenia hydrauliczne. Po umieszczeniu go w odpowiednim miejscu, podłączeniu, zabezpiecza się warstwą zaprawy wodoszczelnej.

Szambo betonowe to lepsze wybór w przypadku, kiedy jest wyższy poziom wód gruntowych, a ciężar zbiornika niewątpliwie pewniej osadza go na gruncie. Zbiornik betonowy należy wybrać w przypadku, gdy nad zbiornikiem planowane jest zrobienie parkingu bądź będzie po nim przebiegał np. podjazd do garażu. Cena jest niższa względem innych, a w tym przypadku przepłacanie nie jest konieczne. Szambo betonowe jest szczelne i trwałe, jednak te parametry są zawsze zależne od jakości użytego betonu. Wybierając gotowe rozwiązania upewnijmy się, że został użyty beton o obniżonej nasiąkliwości, odpowiednio zaimpregnowany przez producenta. Impregnacją możemy również przeprowadzić samodzielnie jeszcze przed zasypaniem ziemią.

Zobaczcie na własne oczy, jak wygląda montaż szamba betonowego:

Tworzywowe zbiorniki na nieczystości

Zbiorniki te są trwałe, lekkie, z związku z czym nie stanowią problemu podczas transportu oraz montażu, a jednocześnie są odporne na korozję. Wykonane są z polietylenu oraz żywicy poliestrowej zbrojonej włóknem szklanym. Kiedy okaże się, że zbiornik nie jest już potrzebny w charakterze szamba, możemy go wykorzystać do zbierania deszczówki lub przekwalifikować na osadnik w przydomowej oczyszczalni. Poza zaletami zbiorniki w tworzyw posiadają i wady. Należy pamiętać, że nie nadają się w miejsca, gdzie nad nimi planowany jest parking samochodowy, gdyż wytrzymałość na obciążenia jest zbyt mała. Niezbędne jest również zabezpieczenie szamba przed wyporem w gruntach, gdzie poziom wód jest wysoki, bądź grunt jest gliniasty. By tego dokonać należy zbiornik obetonować lub też przytwierdzić do płyty żelbetowej. Kotwienie może przeciwdziałać wypchnięciu, jednak na terenach podmokłych lepszym rozwiązaniem są szamba betonowe.

Lokalizacja zbiornika na nieczystości ciekłe

Zbiorniki, o których mowa, stosowane mogą być na działkach budowlanych nie posiadających przyłącza do sieci kanalizacyjnej. Jeśli będziemy chcieli postawić szambo w lokalizacji, w której jest możliwe podpięcie się do sieci, urząd miasta może odmówić nam zezwolenia.

Zbiornik nie może być usytuowany w miejscu narażonym na zalewanie wodami gruntowymi czy powodziami. Szambo powinno znajdować się w pewnej odległości od pomieszczeń użytkowanych przez ludzi (około 5 m od okien), od granicy działki oraz drogi (około 2 m, w przypadku innych zaistniałych okoliczności odległości mogą ulec zmianie).

Jego lokalizacja ma duże znaczenie, szczególnie gdy będziemy zmuszeni opróżniać je średnio co dwa tygodnie poprzez przyjazd wozu asenizacyjnego. Weźmy pod uwagę to, by miał on łatwy dostęp do szamba lub zastanówmy się nad montażem przyłącza do opróżniania, które znacznie ułatwi konieczne czynności. Szambo powinno być również umieszczone z daleka od garażu, miejsca parkowania samochodu i ciągów komunikacyjnych.

Lokalizacja szamba, Zdjęcie: Pixaby.com

Jak dobrać odpowiednią wielkość szamba?

Wielkość zbiornika na ścieki zależna jest od ilości mieszkańców. Zakładając, iż jedna osoba zużywa średnio 150-200 l wody na dzień, a będzie on opróżniany co 14 dni, wówczas objętość szamba dla czteroosobowej rodziny należy obliczyć w sposób następujący:

V(objętość) = 4 (osoby) x 150 (l/dzień) x 14 (dni) = 8 400 l (8,4 m3)

Jeżeli będziemy korzystać z gotowych zbiorników, należy wybrać taki, aby jego pojemność była przybliżona do naszych potrzeb, lecz zawsze nieco większa. Rozważając rozmiar zbiornika na nieczystości, należy również wziąć pod uwagę fakt, że w praktyce wykorzystuje się jedynie tę część, która znajduje się poniżej miejsca wprowadzenia rury kanalizacyjnej – jest to pojemność użytkowa, która musi być równa lub większa obliczonej objętości szamba.

Montaż szamba do 10 m³ posiada mniej obostrzeń, dlatego od razu zastanówmy się, czy wymagana wielkość nie idzie w parze ze zbyt wieloma restrykcjami. Zanim zdecydujemy się ostatecznie na odpowiednią pojemność, sprawdźmy pojazdy, jakimi dysponuje okoliczna firma asenizacyjna – rzadszy przyjazd to generowanie oszczędności. W końcu szambo w ciągu roku może nas kosztować nawet kilka tysięcy złotych.

Budowa szamba – formalności 2019 rok

Jeśli chcemy postawić szambo na posesji zgodnie z przepisami, powinniśmy zapoznać się z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim muszą odpowiadać budynki oraz ich usytuowanie. Zgodnie z nim, montaż zbiornika jest dopuszczony jedynie na działkach budowlanych, które nie mają możliwości przyłączenia do miejskiej kanalizacji. Niestety szamba nie można postawić w żadnym wypadku na terenach narażonych na powodzie, zalewanych wodami opadowymi i na obszarach podlegających ochronie środowiska.

Samo rozporządzenie podaje nawet normy, które musi spełniać zbiornik czyli dno oraz ściany nieprzepuszczalne i przykrycie z zamykanym otworem do usuwania fekaliów. Wymagane jest również odpowietrzenie powyżej 0,5 m powyżej terenu.

Zgodnie z prawem budowlanym, budowa zbiornika bezodpływowego, jakim jest szambo o pojemności nieprzekraczającej 10 m3 może odbyć się na zasadzie zgłoszenia do odpowiednich organów. Większe szamba wymagają już pozwolenia na budowę.

Dokumentacja szamba, Zdjęcie: Pixaby.com

Szambo, a może przydomowa oczyszczalnia ścieków

Gdy nie mamy możliwości podpięcia się pod sieć kanalizacyjną, nie pozostaje nic innego niż wzięcie sprawy we własne ręce. Szambo jest popularnym i stosunkowo nie trudnym do zrealizowania pomysłem, który rozwiąże nasz problem nieczystości. Jeśli jednak chcemy zainwestować i wygenerować w przyszłości oszczędności, rozważmy budowę przydomowej oczyszczalni ścieków, która również ma swoje wady oraz zalety. Pamiętajcie jedynie o tym, by wykonać wszystkie działania zgodnie z literą prawa, dopasowując rodzaj zbiornika i jego wielkość do naszych indywidualnych potrzeb.